Seniorzy na celowniku oszustów. Rosną straty i zadłużenie osób starszych
Seniorzy na celowniku oszustów. Rosną straty i zadłużenie osób starszych
Codziennie nawet 40 tysięcy złotych – tyle mogli tracić polscy seniorzy wskutek wyłudzeń z wykorzystaniem ich skradzionych danych osobowych. Dane BIK i BIG InfoMonitor alarmują: osoby po 65. roku życia są szczególnie narażone na działania przestępców, co może pogłębiać ich i tak trudną sytuację finansową. Zaległości kredytowe i pozakredytowe tej grupy przekraczają już 12,3 mld zł i dotyczą ponad 368 tys. osób.
Osoby starsze, które obecnie stanowią blisko 26% populacji Polski, coraz częściej padają ofiarą prób wyłudzeń – najczęściej poprzez kradzież tożsamości i zaciąganie zobowiązań finansowych w ich imieniu. Tylko w 2024 roku co dwudziesty senior był celem oszustów, co przekłada się na ryzyko utraty 14,7 mln zł. W okresie od stycznia do maja 2025 roku wartość prób wyłudzeń wobec osób 65+ wyniosła ponad 5,3 mln zł. Problem nie maleje, a wręcz przybiera na sile z uwagi na coraz bardziej wyrafinowane metody cyberprzestępców, w tym podszywanie się pod urzędy, banki czy firmy usługowe.
Oszustwa wciąż skuteczne – w domu i w sieci
Choć metody „na wnuczka”, „na policjanta” czy „na pracownika instytucji” są znane od lat, ich skuteczność nie słabnie. Przestępcy, wykorzystując sugestię i emocje, potrafią przekonać seniorów do przekazania danych osobowych czy pieniędzy. Nadal dochodzi też do nadużyć w trakcie tzw. pokazów handlowych, gdzie oferowane są drogie, zbędne produkty – od garnków po „uzdrawiającą” pościel – co generuje poważne obciążenia domowego budżetu.
Seniorzy, którzy korzystają z internetu, ale nie czują się w nim pewnie, są szczególnie podatni na oszustwa typu phishing i spoofing. Fałszywe strony z „gwarantowanymi inwestycjami” czy podszywające się pod banki komunikaty prowadzą do wycieku danych. Jak podaje CSIRT KNF, aż 89,4% fałszywych stron dotyczyło właśnie tego typu „ofert”.
Spirala zadłużenia – realne ryzyko
Jak wskazują dane z BIG InfoMonitor i BIK, całkowite zadłużenie osób powyżej 65 roku życia na koniec kwietnia 2025 r. przekroczyło 12,3 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 640 mln zł rok do roku i o 2,9 mld zł w porównaniu do 2020 roku. Przeciętne zadłużenie jednego seniora wynosi obecnie 33,5 tys. zł – o 2,9 tys. zł więcej niż rok wcześniej. Co ciekawe, choć kwota zadłużenia rośnie, to liczba seniorów z opóźnieniami w spłacie maleje – obecnie to ok. 370 tys. osób, czyli o 14,4 tys. mniej niż przed rokiem.
Eksperci wskazują, że przyczyn zadłużenia seniorów nie można sprowadzić do jednego źródła. Zobowiązania finansowe powstają zarówno z kredytów i pożyczek, jak i nieprzewidzianych wydatków związanych z leczeniem, codziennymi kosztami życia czy – coraz częściej – w wyniku oszustw. Najbardziej niebezpieczną sytuacją jest ta, w której ofiara próbuje „odrobić” straty, zaciągając kolejne pożyczki. To może doprowadzić do spirali zadłużenia.
Bezpieczeństwo seniorów – wspólna odpowiedzialność
W odpowiedzi na rosnące zagrożenia, BIK oferuje rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo finansowe osób starszych. Jednym z nich są Alerty BIK – system ostrzeżeń SMS-owych, informujący o próbie zaciągnięcia zobowiązania na dane użytkownika. Nowością jest również Oferta Rodzinna BIK, umożliwiająca bliskim – np. dzieciom czy wnukom – objęcie ochroną także seniorów z rodziny.
– To narzędzie daje możliwość szybkiej reakcji, gdy instytucja finansowa sprawdza dane osoby objętej ochroną. Często to pierwszy sygnał próby wyłudzenia kredytu – tłumaczy Joanna Charlińska z BIK. Dzięki temu możliwe jest zastrzeżenie dowodu osobistego, monitorowanie historii kredytowej i ochrona danych nawet w przypadku ich wycieku do sieci.
Zrozumienie, edukacja i wsparcie – klucz do bezpieczeństwa
Zdaniem prezesa BIG InfoMonitor, Pawła Szarkowskiego, odpowiedzialność za bezpieczeństwo finansowe osób starszych nie może spoczywać wyłącznie na nich. Wymaga to wspólnego wysiłku instytucji, mediów, regulatorów i rodzin. Edukacja finansowa, kontrolowanie swoich zobowiązań – np. przez Raport BIK – oraz otwartość na korzystanie z narzędzi ochronnych, mogą pomóc seniorom utrzymać kontrolę nad finansami i uniknąć poważnych problemów.
Źródło: https://www.big.pl/
Zaktualizowano:
Dodano:
Czy ten artykuł był pomocny?
Ocena / gł.Ostatnie filmy
