Co to jest akredytywa?

Opublikowano: 30 Gru 2021 Dagmara Konik 5 min. czytania

Kategoria: Poradnik Przedsiębiorcy

Posiadając wielu kontrahentów, w tym kontrahentów zagranicznych, powinieneś poznać znaczenie słowa akredytywa. Dziś wyjaśnimy istotę w handlu międzynarodowym i krajowym, gdy kontrahenci chcą zabezpieczyć interesy prowadzonych transakcji. 

Z tego artykułu dowiesz się:

  • czym jest akredytywa, 
  • jakie są rodzaje transakcji z wykorzystaniem akredytywy, 
  • kiedy opłaca się korzystać z akredytywy. 

Czym jest akredytywa?

Akredytywa to narzędzie płatnicze dostarczane przez banki, wykorzystywane przy transakcjach krajowych oraz zagranicznych. Jest to jedno z zabezpieczeń transakcji, występujące obok takich instrumentów jak inkasa, poręczenia czy gwarancje bankowe.

Akredytywa to uzgodnienie podpisane przez strony akredytywy, w którym bank zobowiązuje się wypłacić środki dostawcy (inaczej beneficjentowi) w ustalonym terminie i według wytycznych, określonych przez akredytywę.

Stronami akredytywy są:

  • zleceniodawca akredytywy, którego inaczej można nazwać importerem, gdy mówimy o transakcjach zagranicznych;
  • wspominany przed chwilą dostawca (czy też beneficjent), którego określa się też mianem eksportera w obrocie międzynarodowym;
  • a także bank importera oraz bank eksportera.

Do czego jest wykorzystywane?

Akredytywę wykorzystuje się w transakcjach, których ryzyko niepowodzenia transakcji jest podwyższone. Ryzyko może wynikać z wątpliwości co do jakości produktów, problemów związanych z finalizacją transakcji czy niepewności w stosunku do kontrahenta. Podstawą prawną akredytywy jest artykuł 85 raz artykuł 86 ustawy prawo bankowe.

Według tych przepisów akredytywy dzielą się na pieniężną i dokumentową. Dodajmy jeszcze tylko, że według prawa beneficjent musi posiadać odpowiednie dokumenty do realizacji akredytywy. Dokumenty te określają warunki akredytywy, a najczęściej są to:

  • listy przewozowe;
  • certyfikaty produktów;
  •  faktury kupna-sprzedaży;
  • atesty i certyfikaty  dotyczące produktów;
  • oraz polisy ubezpieczeniowe.

Jak działa mechanizm akredytywy?

Przyjrzyjmy się teraz wspólnie jak działa mechanizm akredytywy.

  • Pierwszym krokiem jest podpisanie akredytywy przez importera i eksportera.
  • Następnie importer  wysyła do swojego banku zlecenie otwarcia akredytywy. Bank importera otwiera akredytywę i przekazuje ją do banku eksportera.
  • Potem bank importera przekazuje zleceniodawcy zawiadomienie o tym, że akredytywa została otwarta. Tak samo dzieje się w banku eksportera. Na tym etapie może wystąpić jeszcze dodatkowo awizowanie akredytywy, czyli potwierdzenie jej autentyczności.
  • Teraz beneficjent przekazuje dane towary zleceniodawcy.
  • Po transakcji beneficjent dostarcza dokumenty do swojego banku, który z kolei przekazuje dokumentację bankowi importera.

Jeżeli wszystko odbyło się zgodnie z warunkami akredytywy, a transakcja dla obu stron zakończyła się pomyślnie, wówczas bank importera wypłaca beneficjentowi sumę pieniędzy z rachunku eksportera, określoną wcześniej w umowie akredytywy.

Rodzaje akredytyw

Według ustawy Prawo Bankowe wyróżniamy akredytywę dokumentową i pieniężną. Czym się one różnią od siebie? Akredytywa dokumentowa polega na tym, że to bank importera płaci eksporterowi określoną przez akredytywę kwotę, zaraz po sfinalizowaniu transakcji. Natomiast akredytywa pieniężna działa w ten sposób, że bank importera zwraca bankowi eksportera sumę pieniędzy, którą otrzymał beneficjent albo wykupuje weksle trasowane. To jest najbardziej popularne kryterium podziału.

Możemy jeszcze wyróżnić akredytywy pod kątem tego, co uczyni bank eksportera. I tak akredytywa awizowana polega na tym, że bank eksportera sprawdza, czy akredytywa nie jest fałszywa, a następnie przekazuje dokumenty między beneficjantem a bankiem importera. Natomiast akredytywa potwierdzona to taki mechanizm, w którym bank eksportera wypłaca eksporterowi pieniądze za towary, nawet jeśli bank importera nie dokona żadnej wpłaty.

Z kolei, jeśli skupimy się na tym, co może zrobić bank importera, to będziemy tu mówić o akredytywie odwołalnej i nieodwołalnej. Przy akredytywie odwołalnej bank importera aż do chwili, w której bank eksportera zaakceptuje dokumenty może zmodyfikować swoje zobowiązanie albo kompletnie z niego zrezygnować. Przy akredytywie nieodwołalnej bank importera nie może tego zrobić.

W literaturze przedmiotu możecie się jeszcze spotkać z  innymi  rodzajami  akredytyw np.

  • podziałem akredytywy dokumentowej na akredytywę obcą i własną;
  • czy też z podziałem ze względu na rodzaj płatności i tutaj będą: akredytywa negocjacyjna, akceptacyjna, gotówkowa albo z odroczonym terminem płatności.

Ile będzie nas kosztowała akredytywa?

Odpowiedź na to pytanie będzie zmienna w zależności od wybranej oferty banku. Jeżeli chodzi o aktualne oferty, to zazwyczaj jest tak, że prowizja od akredytywy wynosi 0,2 procenta całej kwoty transakcji, na którą opiewa akredytywa. Jednakże nie może to być mniej niż 250 złotych. Przykładowo, jeżeli kwota akredytywy wynosi 100 000 euro, wówczas minimalny koszt akredytywy wynosi 904 złote.

Zaktualizowano: 07.04.2023

Dodano: 30.12.2021

Czy ten artykuł był pomocny?


Ocena / gł.
Top