Obligacje wieczyste - czym są i jak działają?
Zapewne każdy z nas kiedyś słyszał o różnego rodzaju obligacjach. W mediach chociażby często pojawia się określenie obligacji skarbowych. W słowniku pojęć finansowych funkcjonuje także taki termin, jak obligacje wieczyste. Dzisiaj przyjrzymy się im pod kątem praktycznym oraz prawnym, a także postaramy się odpowiedzieć na pytanie: czy warto w nie inwestować?
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakiego rodzaju obligacjami są obligacje wieczyste,
- jakie są strony występujące w transakcji obligacji,
- co polskie prawo mówi na temat obligacji wieczystych.
- skąd pochodzi zysk z obligacji wieczystych,
- czy to opłacalna inwestycja.
Spis treści
- Czym jest obligacja wieczysta?
- Kim jest emitent i obligatariusz?
- Co to jest wymagalność obligacji?
- Czy emitent ma inne sposoby wykupu obligacji?
- Kiedy emitentowi nie przysługuje prawo wykupu?
- Gdzie kupić można kupić obligacje wieczyste?
- Ile można zarobić na obligacjach wieczystych?
- Obligacje wieczyste – czy warto inwestować?
Czym jest obligacja wieczysta?
Obligacja jako podstawowe pojęcie oznacza papier wartościowy, który został seryjnie wyemitowany na rynek finansowy. Możemy klasyfikować obligacje według różnych kategorii. Mówi się więc o obligacjach ze względu na podmiot, który je wyemitował, ryzyko inwestycyjne, wartość pieniężną czy wartość oprocentowania, a także ze względu na czas ich obowiązywania. Nas będzie interesował ten ostatni sposób podziału. Tutaj będziemy wyróżniać:
- obligacje krótkoterminowe – trwają one max. do 12 miesięcy,
- obligacje średnioterminowe – trwają od 1 roku do 5 lat,
- obligacje długoterminowe – trwające więcej niż 5 lat,
- obligacje wieczyste – nazywane także konsolami.
Aby wyemitowane obligacje zostały zaliczone do konsol muszą mieć status wieczystej zapadalności. W praktyce oznacza to, że przepływy pieniężne nie mają terminu. Mówiąc jeszcze prościej: taka obligacja może być aktualna przez 100 lat, a nawet i dłużej. Jeżeli dziś Ty wykupisz taką obligację, to korzyści z niej będą czerpać jeszcze Twoje dzieci, wnuki, a nawet prawnuki.
Obligacje wieczyste nie występują wszędzie na świecie, lecz tylko na rozwiniętych rynkach finansowych, w tym w Polsce.
Kim jest emitent i obligatariusz?
Stronami transakcji obligacji wieczystych są emitent oraz obligatariusz. Emitent to po prostu wydawca obligacji wieczystych. Obligatariusz zaś to osoba, która wykupuje obligacje od emitenta, by następnie czerpać z nich korzyści w formie wypłacanych odsetek. Emitent otrzymuje korzyść finansową, gdyż obligatariusz musi mu zapłacić za obligacje. Jednakże potem emitent płaci obligatariuszowi odsetki od obligacji przez czas, kiedy obligacja jest aktualna.
W przypadku obligacji wieczystej czas wypłaty odsetek na rzecz obligatariusza może trwać… teoretycznie w nieskończoność! Oznaczałoby to, że emitent winien jest płacić także wszystkim spadkobiercom obligatariusza. Emitentem zazwyczaj są inwestorzy, firmy, spółki czy instytucje do tego uprawnione. Dopóki więc taki podmiot działa na rynku, dopóty musi płacić odsetki obligatariuszom, chyba że obligacje wieczyste stały się wymagalne.
Co to jest wymagalność obligacji?
Wymagalność obligacji wieczystych to nic innego jak stan, w którym emitent wykupuje obligacje od obligatariusze. W momencie, w którym obligacje stają się wymagalne następuje umorzenie odsetek, które emitent musiałby wypłacać w przyszłości. Czy jednak emitent może w każdej chwili wykupić obligacje? Jest to możliwe tylko i wyłącznie w okolicznościach ściśle określonych prawem.
NOTKA PRAWNA
Wymagalność obligacji wieczystych określa art. 75, ust.1 Ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach. Głosi on, że:
Obligacje wieczyste stają się wymagalne w przypadku:
1) ogłoszenia upadłości albo otwarcia likwidacji emitenta;
2) zwłoki emitenta w wypłacie wynikających z obligacji świadczeń pieniężnych przysługujących obligatariuszom
Czy emitent ma inne sposoby wykupu obligacji?
Według cytowanej wyżej ustawy emitent może wykupić obligacje także, jeśli jeszcze w warunkach emisji postanowi o innych warunkach, które muszą zaistnieć, aby obligacje stały się wymagalne. Trzeba jednak przy tym pamiętać, że bez względu na wszystko emitent może wykupić obligacje wieczyste dopiero wtedy, kiedy ich emisja nastąpiła co najmniej 5 lat przed dniem wykupu.
Kiedy emitentowi nie przysługuje prawo wykupu?
Emitent może sam sobie utrudnić możliwość wykupu obligacji. Art 75 ust. 4 Ustawy o obligacjach mówi, że jeśli podczas emisji emitent zaliczy obligacje jako składniki funduszy własnych zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady UE 575/2013, to wówczas obligacje nie stają się wymagalne ani w przypadku opisanym w ust. 1, ani według warunków wykupu określonych przez emitenta w trakcie emisji.
Gdzie kupić można kupić obligacje wieczyste?
Jeżeli interesuje Cię zakup obligacji wieczystych, to najlepiej będzie jeśli poszukasz ich na giełdach papierów wartościowych. Pamiętaj jednak, że jest to towar, który niekiedy bardzo rzadko jest dostępny. Jeżeli już, to takie obligacje są emitowane przez rząd. Historia zna też pojedyncze przypadki, kiedy wielkie światowe koncerny zdecydowały się wypuścić obligacje wieczyste np. Coca-Cola w latach 90-tych XX wieku. Kiedy za nie zapłacisz to obligacje wieczyste stają się Twoją własnością, a Ty stajesz się obligatariuszem, który czerpie korzyść z odsetek.
Ile można zarobić na obligacjach wieczystych?
Aby się dowiedzieć, jakie zyski możesz czerpać z odsetek, to najpierw musisz obliczyć rentowność obligacji wieczystych, które posiadasz bądź zamierzasz kupić. Aby tego dokonać, musisz podstawić parametry, które dotyczą Twoich obligacji do następującego wzoru:
aktualna rentowność = (roczna stawka odsetek/cena rynkowa obligacji) x 100
Weźmy więc jakiś konkretny przykład. Załóżmy, że w sierpniu 2022 cena rynkowa naszych obligacji wieczystych wyniosła 482,50 zł – kiedy ją kupowaliśmy wynosiła równe 500 zł, ale z czasem inflacja „zjadła” nam 17,50 zł. Oprocentowanie zaś wynosi 5% od kwoty 500 zł, czyli 25 zł. A zatem:
(25 zł / 482,50 zł) x 100 = 5,18%
W ten sposób możemy obliczyć poziom rentowności dla naszych obligacji.
Obligacje wieczyste – czy warto inwestować?
Generalnie rzecz biorąc obligacje wieczyste mają ten niepodważalny plus, że będą obowiązywać zawsze. Dzięki temu zyskujemy tzw. rentę wieczystą. Jest to dochód stały i pewny. Ponadto, jeśli oprocentowanie wzrośnie, to wówczas dochód z odsetek może być jeszcze większy.
Jednakże, mało prawdopodobne jest to, by jakiś emitent przetrwał na rynku 100 lat albo i dłużej. Udaje się to tylko nielicznym. Poza tym, jak już zdążyliśmy sobie wspomnieć – inflacja zmniejsza wartość po której pierwotnie kupowaliśmy obligacje. Warto się zatem zastanowić, czy chcemy zainwestować w ten właśnie instrument finansowy.
Dodano:
Czy ten artykuł był pomocny?
Ocena / gł.Ostatnie filmy
