Postępowanie sanacyjne

Opublikowano: 31 Lip 2021 Dagmara Konik 10 min. czytania

Kategoria: Słownik pojęć finansowych

Postępowanie sanacyjne. Co to jest?

Postępowanie sanacyjne zostało uregulowane przepisami ustawy z dnia 15 maja 2015 r. –Prawo restrukturyzacyjne. Należy ono do jednego z rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych, naprawczych i służy ratowaniu majątku dłużnika przed upadłością. Może z niego skorzystać właśnie przedsiębiorca lub rolnik, mający problem z płynnością finansową lub zagrożony utratą płynności finansowej. Postępowanie sanacyjne zapewnia pełną ochronę przed egzekucją. Układ z wierzycielami zawiera się po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności oraz przeprowadzeniu działań sanacyjnych. Działania sanacyjne to m.in. możliwość reorganizacji majątkowej np. zbycia zbędnych składników, zmian w zakresie zatrudnienia - jak np. wypowiedzenie umów o pracę, których w normalnych okolicznościach rozwiązać nie można, czy też wypowiedzenie zawartych wcześniej, niekorzystnych kontraktów.

Przygotowany zostaje plan restrukturyzacyjny, który ma na celu poprawić sytuację ekonomiczną dłużnika. Na czas trwania postępowania sanacyjnego egzekucje ulegają zawieszeniu. Dodatkowo, otwarcie postępowania sanacyjnego chroni dłużnika przed wypowiedzeniem kluczowych umów np.: najmu, dzierżawy, umów bankowych, leasingowych i innych, które zapewniają prowadzenie przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego.

Kto wszczyna postępowanie sanacyjne?

Postępowanie sanacyjne rozpoczyna Sąd na wniosek dłużnika otwierając restrukturyzację. Wniosek składa się do sądu restrukturyzacyjnego, właściwego dla miejsca siedziby dłużnika. Sądem restrukturyzacyjnym jest sąd rejonowy. Sąd jest zobowiązany rozpoznać wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego w terminie dwóch tygodni. Sąd nie może otworzyć innego postępowania niż wnioskowane przez dłużnika.

Nawet gdyby do sądu trafiły dwa wnioski, np. dłużnik złoży wniosek o restrukturyzację, a wierzyciel wniosek o upadłość, to sąd w pierwszej kolejności rozpozna wniosek o restrukturyzację. Warto nadmienić, że Sąd może zabezpieczyć majątek dłużnika poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego albo tymczasowego zarządcy, czyli wykwalifikowanej osoby, która pomaga dłużnikowi przejść przez cały proces uzdrowienia firmy.

Zarządca zwany również nadzorcą sądowym - jest to wykwalifikowana osoba, która pomaga w przeprowadzeniu dłużnika przez zawiłości proceduralne restrukturyzacji. Proces odbywa się z poszanowaniem słusznych interesów wierzycieli.  

Skutki otwarcia postępowania sanacyjnego a obowiązki dłużnika

Kiedy postępowanie sanacyjne zostanie otwarte - dłużnik, któremu Sąd nie udzielił zezwolenia na wykonywanie zarządu – jest zobowiązany do wskazania i wydania zarządcy całego swojego majątku oraz przekazania dokumentacji dotyczącej działalności i majątku. W szczególności przekazać musi księgi rachunkowe, wszelkie ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i całą korespondencję. Wykonanie tych obowiązków dłużnik potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu-komisarzowi. Dłużnik udziela sędziemu-komisarzowi i zarządcy wszelkich potrzebnych wyjaśnień dotyczących swojego majątku i działalności, o czym stanowi art. 291 prawa restrukturyzacyjnego.

Skutki otwarcia postępowania sanacyjnego a majątek dłużnika

Z dniem otwarcia postępowania sanacyjnego majątek przedsiębiorstwa oraz majątek osobisty dłużnika stają się masą sanacyjną. I to zarządca ustala skład masy sanacyjnej. Ustalenie składu następuje przez sporządzenie spisu inwentarza i oszacowania mienia wchodzącego do masy. Domniemywa się, że rzeczy, które posiada dłużnik w dniu otwarcia postępowania sanacyjnego, należą do masy sanacyjnej. Przypomnijmy, że majątek wchodzący do masy sanacyjnej jest szczególnie chroniony przed egzekucją.

Wiemy już też, że w trakcie postępowania sanacyjnego dłużnik otrzymuje wsparcie zewnętrznego menadżera – tzw. zarządcy, który pomaga mu przeprowadzić działania naprawcze. Postępowanie sanacyjne trwa min. 12 miesięcy. W praktyce jest ono wydłużone do 18-24 miesięcy, podczas których egzekucja z majątku dłużnika nie jest możliwa. Dopiero po przeprowadzeniu działań sanacyjnych, dłużnik wspólnie z zarządcą formułują propozycje układowe dla wierzycieli, które później przedstawiane są pod głosowanie wierzycielom, na takich samych zasadach, jak w każdym innym postępowaniu restrukturyzacyjnym.

Możliwe jest, aby zarządca przed zatwierdzeniem planu restrukturyzacyjnego zaproponował aby sąd przywrócił dłużnikowi tzw. zwykły zarząd, jeśli bez tego osiągnięcie celu byłoby utrudnione lub niemożliwe.

Plan restrukturyzacyjny

Zarządca w porozumieniu z dłużnikiem składa sędziemu-komisarzowi plan restrukturyzacyjny w terminie 30-stu dni od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego. W uzasadnionych przypadkach termin ten może zostać wydłużony do 3 miesięcy. Jeżeli zarządca nie porozumie się z dłużnikiem co do treści planu, składa go, dołączając zastrzeżenia dłużnika i uzasadnienie przyczyn, dla których tych zastrzeżeń nie uwzględnił. Mówi o tym art. 313 Prawa Restrukturyzacyjnego.

Kolejny artykuł 314 prawa restrukturyzacyjnego, mówi o redukcji etatów w firmie dłużnika: „W planie restrukturyzacyjnym dodatkowo wskazuje się zasady zwalniania pracowników, w szczególności liczbę pracowników objętych zamiarem zwolnienia, okres, w którym nastąpi takie zwolnienie, oraz proponowane kryteria zwalniania pracowników, mienie podlegające zbyciu oraz umowy, od których zarządca zamierza odstąpić”.

Sprzedaż składników wchodzących do masy sanacyjnej

Składniki mienia należącego do dłużnika i wchodzącego w skład masy sanacyjnej mogą zostać zbyte przez zarządcę, za zgodą sędziego-komisarza, który określa warunki ich zbycia. Zarządca sporządza odrębny plan podziału sum uzyskanych ze sprzedaży rzeczy, wierzytelności i praw obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym zgodnie z przepisami Prawa upadłościowego. Ale jeśli zbycie składników mienia odbywa się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i nie przekracza zakresu zwykłego zarządu, przepisów powyższych nie stosuje się. O sprzedaży składników masy sanacyjnej mówi art. 323 prawo restrukturyzacyjne.

Kiedy postępowanie restrukturyzacyjne uważa się za zakończone?

Zgodnie z zapisami art. 324-go prawa restrukturyzacyjnego, zostaje ono zakończone z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu albo o odmowie zatwierdzenia układu. Z dniem zakończenia postępowania, dłużnik odzyskuje całkowite prawo zarządu majątkiem.

Podsumowanie

1. Postępowanie sanacyjne skierowane jest do tych przedsiębiorców, dla których zwykłe postępowania układowe są niewystarczające.
2. Postępowanie sanacyjne przeprowadzane jest w celu poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i przywrócenia dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.
3. Wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego może złożyć tylko dłużnik.
4. Należy pamiętać, że po otwarciu postępowania sanacyjnego, z majątku przedsiębiorstwa, który wszedł do masy sanacyjnej, nie można zaspokajać wierzycieli, spłacać zobowiązań, wypowiadać umów najmu, dzierżawy lokalu czy nieruchomości, w których prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa, nie można wypowiadać umów kredytu, leasingu, ubezpieczeń, umów rachunków bankowych, umów poręczeń, umów związanych z udzieloną licencją i gwarancją.
5. W zatwierdzonym układzie zostają przedstawione propozycje zaspokojenia wierzycieli, spłaty zadłużenia przedsiębiorstwa i inne sposoby naprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika.

Bo… celem sanacji… jak sama nazwa wskazuje… jest uzdrowienie przedsiębiorstwa. Mamy nadzieję, że temat postępowania sanacyjnego stał się wam bliższy. Jeśli macie pytania, piszcie do nas w komentarzach!

Tagi: sądPostępowanie sanacyjne

Zaktualizowano: 20.04.2022

Dodano: 31.07.2021