Renta planistyczna

Opublikowano: 06 Lut 2023 Agnieszka Kłak 6 min. czytania

Kategoria: Blog finansowy

Kiedy posiadamy własną nieruchomość musimy liczyć się z tym, że przyjdzie nam uiścić inne opłaty niż tylko koszty utrzymania samego budynku i podatek od nieruchomości. Może zdarzyć się tak, że w wyniku zmiany polityki gminy spadnie na nas konieczność zapłacenia renty planistycznej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości. Dzieje się tak w wyniku zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Już wkrótce wprowadzona zostanie zmiana w ustawie, w wyniku której warunki uiszczania opłaty planistycznej przez właścicieli nieruchomości staną się dla nich mniej korzystne.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • co polskie prawo mówi na temat renty planistycznej,
  • kto i w jakich okolicznościach musi uiszczać opłatę planistyczną,
  • co ma z tym wspólnego miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego,
  • od czego zależy wysokość renty planistycznej,
  • jakie zmiany w zakresie renty planistycznej planuje rząd.
Renta planistyczna

Czym jest renta planistyczna?

Renta planistyczna, funkcjonująca także pod nazwą: opłata planistyczna jest kosztem, który właściciele ponoszą, jeśli nastąpił wzrost wartości nieruchomości wskutek uchwalenia przez gminę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo jego zmiany. Wówczas właściciel takiej nieruchomości jest zobowiązany wnieść na rzecz gminy jednorazową opłatę ustaloną na podstawie tego, jak bardzo wzrosła wartość nieruchomości. Warto o tym fakcie wiedzieć, gdyż jest to dodatkowa opłata należna gminie oprócz podatku od nieruchomości.

Co o płaceniu renty planistycznej mówi polskie prawo?

Według polskiego prawa renta planistyczna można zaistnieć tylko w związku z uchwaleniem planu miejscowego lub jego zmiany przez gminę. Nie zawsze jest tak, że w następstwie tego wartość nieruchomości rośnie. Może się bowiem zdarzyć, że ta wartość się obniży albo nieruchomość w ogóle nie będzie się nadawała do użytkowania. W takich przypadkach to właściciel może uzyskać pieniądze od gminy w postaci odszkodowania.

Okoliczności, w których trzeba uiścić opłatę planistyczną

Według przepisów przytoczonej wyżej Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, aby nałożyć na właściciela nieruchomości obowiązek uiszczenia opłaty planistycznej, muszą zaistnieć trzy przesłanki:

  • uchwalanie lub zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego spowodowała wzrost wartości nieruchomości,
  • ustalenie procentowego wzrostu wartości nieruchomości,
  • właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa nieruchomość w ciągu 5 lat od uchwalenia albo zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Wszystkie trzy przesłanki muszą zaistnieć równocześnie. Dopiero wtedy gmina rozpoczyna postępowanie w sprawie ustalenia opłaty planistycznej. Aby do tego doszło konieczny jest jeszcze wypis z umowy kupna-sprzedaży nieruchomości, która została zawarta w formie aktu notarialnego.

Wysokość renty planistycznej

Jeśli wraz z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, to renta planistyczna jest wyrażana w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości. To, ile wynosi ten procent ustala gmina. Minimalnie może to być 0%, natomiast maksymalnie 30%.

Kto oblicza rentę planistyczną?

Do określenia ile będzie wynosić nowa wartość nieruchomości potrzebny jest operat szacunkowy. Najpierw gmina ustala procentowy wzrost wartości nieruchomości, a następnie wartość ta jest wydawana przez biegłego rzeczoznawcę. Później wykorzystuje się procent określony przez gminę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Przykładowo, jeśli wartość nieruchomości wzrosła o 10 000 zł, a gmina ustaliła stawkę na poziomie 20%, to wówczas wysokość renty planistycznej wyniesie 2000 zł.

W jaki sposób i w jakim terminie trzeba uiścić opłatę planistyczną?

Już po ustaleniu wysokości renty planistycznej właściciel nieruchomości ma obowiązek uiścić opłatę planistyczną. Musi tego dokonać przed terminem sprzedaży nieruchomości. Opłaty tej można dokonać poprzez osobiste stawiennictwo w Urzędzie Gminy i dokonanie wpłaty gotówki w kasie gminy albo poprzez przelew bankowy na konto gminy. Nie ma możliwości rozłożenia płatności renty planistycznej na raty.

Czy można nie zapłacić renty planistycznej?

Istnieją okoliczności, w których to właściciel nieruchomości może legalnie uniknąć płacenia renty planistycznej. Pierwszy przypadek jest taki, kiedy sprzedaż nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat do dnia uchwalenia bądź zmiany planu miejscowego. Opłata nie będzie też naliczana w przypadku, kiedy właściciel w ogóle nie będzie sprzedawał nieruchomości.

Jakie zmiany w rencie planistycznej szykuje rząd?

Według projektu nowelizacji Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nastąpi kilka istotnych zmian w tym zakresie. Najważniejszą z nich jest zlikwidowanie 5-letniego okresu, w którym to opłata jest naliczana jeśli w tym czasie dojdzie do sprzedaży nieruchomości. Właściciel będzie uiszczać opłatę niezależnie od tego, czy zamierza sprzedawać nieruchomość, czy nie.

Dodatkowo zostanie ustalona jedna stawka naliczania renty. Wynosić ona zawsze będzie 30 % wzrostu wartości nieruchomości. Jeżeli okaże się, że ta opłata jest dużym obciążeniem dla właściciela, to będzie można rozłożyć ją na raty – maksymalnie na 360 miesięcy. Natomiast jeśli właściciel będzie pobierał zasiłek stały to renta będzie mogła zostać umorzona.

Dodano: 02.01.2023

Czy ten artykuł był pomocny?


Ocena / gł.
Top