Co to jest Rada Polityki Pieniężnej?

Opublikowano: 19 Kwi 2022 Agnieszka Kłak 6 min. czytania

Kategoria: Słownik pojęć finansowych

Na jakiej podstawie działa Rada Polityki Pieniężnej?

Na początek przyjrzyjmy się podstawom prawnym. Radę Polityki Pieniężnej definiuje artykuł 6 punkt 2 ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz artykuł 227 ustęp 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Według tych dwóch aktów prawnych Rada Polityki Pieniężnej jest jednym z organów NBP. Innymi słowy, jest to podmiot, będący grupą osób powoływanych do wypełnienia zadań, określanych przepisami prawnymi. A jej podstawowym zadaniem jest realizowanie założeń polityki pieniężnej państwa.

Kto wchodzi w skład Rady Polityki Pieniężnej?

W Radzie zasiada 10 osób. Są to: prezes Narodowego Banku Polskiego oraz dziewięciu członków Rady, którymi są osoby wyróżniające się wiedzą z zakresu finansów. Tak dosłownie określa ich Konstytucja.

Prezes NBP jest przewodniczącym Rady Polityki Pieniężnej. Określa to artykuł 11-ty, ustęp 2-gi ustawy o NBP. Prezesa NBP powołuje Sejm na wniosek Prezydenta, na sześcioletnią kadencję. To reguluje zarówno ustawa, jak i Konstytucja.  Trzech członków Rady jest powoływanych przez Sejm, trzech przez Senat i trzech przez Prezydenta. Kadencja każdego z członków trwa 6 lat. Prezes NBP może pełnić swoją funkcję maksymalnie przez dwie kadencje, członkowie Rady – przez jedną.

W skład Rady Polityki Pieniężnej w 2022 wchodzą osoby aktualnie prezentowane na grafice. Na czele RPP stoi prof. Adam Glapiński, a pozostali członkowie Rady to:

• Ireneusz Dąbrowski,

• Wiesław Janczyk,

• Cezary Kochalski,

• Ludwik Kotecki,

• Przemysław Litwiniuk

• Rafał Sura,

• Henryk Wnorowski,

• Jerzy Żyżyński. 

Jakie funkcje pełni Rada Polityki Pieniężnej?

W mediach słyszymy, że Rada Polityki Pieniężnej zadecydowała np. o obniżeniu stóp procentowych. Tak. Zajmuje się ona bowiem regulacją stóp procentowych NBP. Jakie jeszcze są zadania Rady Polityki Pieniężnej?

1. Co roku wyznacza założenia polityki pieniężnej, które przedkłada do wiadomości Sejmowi równocześnie wtedy, kiedy Rada Ministrów składa w Sejmie projekt ustawy budżetowej.
2. Określa jakie są zasady operacji na otwartym rynku.
3. Określa, jakie są zasady stopy rezerwy obowiązkowej banków.
4. Zatwierdza plan finansowy NBP, jak również zatwierdza sprawozdania z działalności NBP.
5. Maksymalnie do końca 5-tego miesiąca, który upłynął od zakończenia roku budżetowego, Rada składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej.
6. Wyznacza maksymalną wartość zobowiązań, które NBP może zaciągnąć w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych - mowa tu zaciąganiu przez NBP pożyczek oraz kredytów,
7. Przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP.
8. Ocenia NBP w zakresie realizacji założeń polityki pieniężnej.

Prezes Narodowego Banku Polskiego przedkłada Radzie zasady rachunkowości NBP, a Rada je uchwala. Zadania Rady zostały określone w artykule 12-tym ustawy o NBP.

RPP a sytuacja na rynku w marcu 2022 roku

Od paru miesięcy wielu z nas z całą pewnością patrzyło na rosnącą inflację z niezbyt przychylną miną. Już w 2021 roku Rada zdecydowała się na zmianę stóp procentowych. 9 marca 2022 roku miała miejsca kolejna podwyżka. Tym razem RPP podwyższyła wszystkie stopy o 0,75 %. Stopa referencyjna wzrosła z 2,5 % do 3,25%. Stopa lombardowa z 3,25% na 4%. Stopa depozytowa z 2,25% na 3%. Natomiast stopa redyskontowa weksli z 2,8% na 3,55%.

Sytuacja na świecie - w tym, w dużej mierze rosyjska agresja na Ukrainie - sprzyja wzrostowi cen. Inlacja wyniosła w styczniu 2022 roku 9,2%. Według przewidywań Rady w 2022 roku infacja może wynieść w porywach do 12,2%, a w 2023 roku od 7% do 11%. Wobec perspektywy rosnącej inflacji, RPP najprawdopodobniej wkrótce znowu podniesie stopy procentowe. 

Podsumowanie

Rada Polityki Pieniężnej jest bardzo ważnym organem, funkcjonującym w państwie. Dba o to, aby polski złoty był stabilną walutą, poprzez działania mające na celu utrzymanie niskiej inflacji na poziomie 2,5%. Dopuszczalna jest tutaj różnica jednego procenta mniej albo więcej niż zakładany wskaźnik. Jeżeli nie jest to przeszkodą w realizacji utrzymywania stabilnej, niskiej inflacji, tzw. celem inflacyjnym, Rada może działać również po to, aby doprowadzić do wzrostu gospodarczego.

I na koniec ciekawostka. Pensja członków Rady Polityki Pieniężnej jest równa wynagrodzeniu wiceprezesa NBP. I należna jest do 3 miesięcy po wygaśnięciu kadencji. Tak stanowi artykuł 14-ty ustęp 3-ci ustawy o NBP. W 2020 roku łączne wynagrodzenie na stanowisku wiceprezesa NBP wyniosło 894 365 zł brutto.

Tagi: stopy procentowerada polityki pieniężnejnbpstopa referencyjna nbp

Zaktualizowano: 13.06.2022

Dodano: 18.08.2021