Czym jest i jak działa Osobiste Konto Inwestycyjne?

Opublikowano: 05 Wrz 2025 Agnieszka Kłak 9 min. czytania

Kategoria: Oszczędzanie

Po co wprowadzono OKI?

Ministerstwo Finansów zaproponowało Osobiste Konto Inwestycyjne (OKI) jako nowy instrument mający zachęcić Polaków do długoterminowego inwestowania i budowania kapitału. Obecnie ponad 50% oszczędności w Polsce trzymane jest w gotówce lub na depozytach bankowych, co jest wynikiem znacznie wyższym niż średnia unijna. Celem wprowadzenia OKI jest zatem nie tylko rozwój rynku kapitałowego, ale też skierowanie kapitału do sektora innowacji i przedsiębiorstw, które potrzebują finansowania.

Inspiracja rozwiązaniem szwedzkim

Nowe konto jest wzorowane na szwedzkim Investeringssparkonto (ISK), które funkcjonuje od 2012 roku. Z tej formy inwestowania korzysta dziś około 40% dorosłych Szwedów. Model skandynawski pokazuje, że prosty i przejrzysty produkt, wspierany ulgami podatkowymi, może realnie zwiększyć zainteresowanie obywateli inwestycjami.

Osobiste Konto Inwestycyjne bez podatku

Osobiste Konta Inwestycyjne mają być prowadzone przez biura maklerskie i banki. Będzie to nowy produkt, a pomysł był wzorowany na szwedzkim ISK. Minister Finansów Andrzej Domański ogłosił propozycję 5 sierpnia 2025 r., natomiast produkt ma pełną parą ruszyć w połowie 2026 roku.

Na OKI będzie można zainwestować maksymalnie do 100 000 zł bez podatku Belki. Oznacza to, że zysk z oszczędności nie będzie obciążony stawką podatkową 19%. Natomiast tylko 25 000 zł ze wspomnianych 100 000 zł  będzie można przeznaczyć na obligacje skarbowe i lokaty. Pozostałe 75 000 zł będzie trzeba inwestować w inny sposób. W jaki? Na razie nie ma projektu ustawy, więc ta kwestia nie została jeszcze sprecyzowana. 

Bardzo ważną informacją od Ministra Finansów było to, że konto OKI nie będzie miało ograniczeń czasowych. Należy więc rozumieć, że inwestor będzie mógł lokować pieniądze na tym właśnie koncie nawet przez okres kilkudziesięciu lat. 

Na OKI będzie można przeznaczyć tylko nowe środki

OKI będą prowadzone przez biura maklerskie i banki. A zatem przez te instytucje, które obecnie prowadzą IKE (Indywidualne Konta Emerytalne) oraz IKZE (Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego). Jeśli będziesz chciał zainwestować w OKI, to będziesz musiał wpłacić tam gotówkę, czyli nowe środki. Ktoś, kto będzie miał akcje, będzie musiał najpierw je sprzedać, a dopiero potem wpłacić środki na OKI.

Podatek na OKI powyżej 100 000 zł

Na OKI będziesz mógł wpłacić powyżej 100 000 zł, ale kwota ta będzie objęta podatkiem od aktywów. Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa ta stawka podatkowa ma wynieść od 0,8 do 0,9% wartości inwestycji. Jednak w rzeczywistości może osiągnąć wartość 1%.  

Szczegóły praktyczne dotyczące OKI

1. Limity wpłat i inwestycji. Do 100 000 zł rocznie można inwestować bez podatku Belki. Część oszczędnościowa (np. lokaty, obligacje oszczędnościowe) ma osobny limit – 25 000 zł.
2. Instrumenty finansowe dostępne w ramach OKI. W OKI będzie można inwestować w akcje, obligacje, fundusze inwestycyjne i ETF-y, a do limitu 25 000 zł w lokaty i obligacje oszczędnościowe.
3. Tylko nowe środki. Na OKI nie będzie można przenieść dotychczasowych aktywów z rachunków maklerskich czy IKE/IKZE. Wpłaty muszą pochodzić z nowych środków.
4. Elastyczność i brak ograniczeń wiekowych. OKI nie ma limitu czasowego. Środki można wpłacać i wypłacać w dowolnym momencie, bez wymogu osiągnięcia wieku emerytalnego czy spełniania dodatkowych warunków.

Porównania i alternatywy

OKI a IKE i IKZE:

• IKE/IKZE wiążą się z oszczędzaniem na emeryturę – zwolnienia podatkowe są uzależnione od wieku i rodzaju wypłat,
• OKI jest bardziej elastyczne: zwolnienie podatkowe działa od razu, do limitu wpłat 100 000 zł rocznie, a środki można wypłacić w dowolnym momencie.

OKI a zwykłe rachunki maklerskie:

• na tradycyjnych rachunkach maklerskich obowiązuje 19% podatku Belki od zysków,
• w OKI zyski do 100 000 zł są zwolnione z podatku, natomiast przy wyższych kwotach naliczany będzie podatek od aktywów.

Brak podatku na OKI a podatek Belki - symulacje i wyliczenia

Przy inwestycji 50 000 zł przy zwrocie 5% rocznie na zwykłym rachunku podatek Belki wyniósłby 475 zł, natomiast na OKI 0 zł. Jeśli zysk wyniósłby 10 %, to w takim przypadku oszczędzasz kwotę rzędu 950 zł. Natomiast, jeśli zainwestujesz 200 000 zł, to przy założeniu podatku od aktywów 0,9% koszty wyniesie 1 800 zł rocznie. W przypadku podatku Belki podatek przy 10% zysku wyniósłby aż 3 800 zł.

Aspekty polityczne i systemowe

OKI jest pewnego rodzaju kompromisem. Projekt nie znosi podatku Belki, a jedynie oferuje „ulgę podatkową” w formie nowego konta. Krytycy wskazują, że to skomplikowanie systemu zamiast jego uproszczenia. Celem OKI jest skierowanie części oszczędności z lokat i depozytów do inwestycji w spółki giełdowe i obligacje, co może pobudzić gospodarkę i zwiększyć konkurencyjność Polski na tle innych krajów UE.

Czy to dobre rozwiązanie zamiast likwidacji podatku Belki?

Podatek od zysków kapitałowych (bo tak oficjalnie nazywa się podatek Belki) został wprowadzony w 2002 roku i przez ponad 20 lat rozważano jego likwidację. Miał być tymczasowy - został z nami na dłużej. Obecna koalicja rządząca także zapowiadała zniesie podatku Belki. Jednak zamiast tego mają wejść OKI. Podatek Beli jako taki dalej pozostanie i będzie potrącany z zysków pochodzących choćby z lokat, dywidend, inwestycji w funduszach kapitałowych czy odsetek od papierów wartościowych. 

Z jednej strony OKI jako nowy produkt będzie kolejnym narzędziem dla inwestorów. Z drugiej zaś takie rozwiązanie tak naprawdę nie prowadzi do uproszczenia systemu podatkowego. Wręcz przeciwnie. Uproszczeniem byłaby likwidacja podatku od zysków kapitałowych, a wprowadzenie w ramach OKI podatku od aktywów, który ma wynosić 1% jest dodatkową komplikacją w już i tak nazbyt zawiłym systemie. 

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy można mieć kilka OKI?
Tak, ale limit dotyczy sumy wszystkich kont przypisanych do jednego inwestora.

Czy środki można wypłacić w dowolnym momencie?
Tak, nie ma ograniczeń wiekowych ani czasowych.

Kiedy pojawi się projekt ustawy?
Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów – w najbliższych tygodniach, po konsultacjach społecznych.

Czy podatek od aktywów naliczany jest tylko od nadwyżki ponad 100 000 zł?
Nie, naliczany jest od całości portfela powyżej tej kwoty.

Czy będzie można inwestować za granicą?
Tak, ale mogą pojawić się ograniczenia dotyczące aktywów denominowanych w walutach obcych.

Dodano: 05.09.2025