Dziedziczenie emerytury. Ile wynosi renta rodzinna?

Opublikowano: 29 Lip 2021 Dagmara Konik 10 min. czytania

Kategoria: Słownik pojęć finansowych

Komu służy renta rodzinna?

Na początek trochę faktów. W Polsce kobiety średnio zarabiają 20% mniej niż mężczyźni i mimo, że sytuacja ta ulega ciągłej poprawie to różnica wciąż jest znaczna. Rezultatem, takiej różnicy w dochodzie są dużo niższe emerytury Polek. Nie ma się zatem czemu dziwić, że wdowy często decydują się na emeryturę po zmarłym mężu. Dzieje się tak pomimo tego, że świadczenie to wynosi tylko 85% świadczenia, które otrzymywał małżonek.

Kto jeszcze ma prawo do dziedziczenia emerytury po zmarłym?

Prawo do dziedziczenia emerytury przysługuje uprawnionym członkom rodziny. Będą to więc: dzieci, wnuki, rodzeństwo, małżonek bądź małżonka, a także rodzice. Jak więc widzimy nie tylko wdowa, ma prawo do otrzymywania emerytury po mężu, jednak pamiętajmy, że każda z osób, które dziedziczą to świadczenie, musi spełnić pewne warunki. Kiedy wdowa ma prawo do renty rodzinnej? Musi mieć ukończone 45 lat - jednak pieniądze otrzyma dożywotnio od momentu ukończenia 50 lat.

Renta rodzinna przysługuje również małżonce, która w chwili śmierci męża wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Dzieci uprawnione do renty rodzinnej określamy w następujący sposób:

• do ukończenia 16 roku życia,
• do 25 roku życia, jeżeli się uczą,
• bez względu na wiek, jeśli osoba jest dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy przed ukończeniem 16 roku życia, lub w przypadku dziecka uczącego się przed 25 rokiem życia.

I uwaga, jeśli mąż umiera zanim żona skończyła czterdziesty piąty rok życia i zakładając, że nie mieli oni dzieci w ogóle lub dzieci nie spełniają kryterium wiekowego, nie dziedziczy ona po nim prawa do renty rodzinnej. Jeśli jednak owdowiała osoba nie spełnia warunków do otrzymania renty rodzinnej, ale nie ma żadnego źródła utrzymania, ma prawo do okreowej renty rodzinnej:

• przez rok od śmierci współmałżonka lub
• nie dłużej niż dwa lata od śmierci małżonka w czasie, kiedy uczestniczy w zorganizowanym szkoleniu kwalifikującym do wykonywania pracy zarobkowej.

Jak zdążyliśmy wspomnieć - rentę rodzinną mogą także otrzymać rodzice zmarłej osoby. Dzieje się tak w dwóch przypadkach. W pierwszym: kiedy spełniają warunki odpowiednie dla wdowy lub wdowca - wiek, wychowywanie dzieci, z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W drugim: osoba zmarła, przed śmiercią utrzymywała rodziców.

Wymagania w stosunku do osoby zmarłej

Tytuł tego akapitu może dziwić czy nawet szokować, ale naprawdę jest coś takiego - osoba zmarła, po której chcemy otrzymać rentę rodzinną musiała spełniać za życia pewne wymogi. Jak czytamy na stronie ZUS-u o rentę rodzinną można ubiegać się po osobie, która:

• posiadała ustalone prawo do emerytury lub spełniła warunki, aby takie prawo otrzymać,
• posiadała ustalone prawo do emerytury pomostowej,
• otrzymywała nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• otrzymywała zasiłek przedemerytalny,
• miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy zarobkowej, bądź spełniała warunki, aby takie prawo otrzymać,
• otrzymywała świadczenie przedemerytalne

Ile wynosi renta rodzinna?

Wysokość renty rodzinnej kształtuje się w następujący sposób:

• 85% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba,
• 90% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby, 
• 95% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej.

Pamiętać należy, iż jeśli do renty rodzinnej uprawnione jest kilka osób, suma ta dzielona jest równo między nich. Czyli obrazując tę sytuację na przykładzie: jeśli osoba, po której dziedziczymy emeryturę, dostawała ją w kwocie 3 tysięcy złotych, to osoba uprawniona do otrzymania 85% świadczenia - otrzyma po zmarłym 2550 zł; przy uprawnieniu do 90% - 2700, a przy uprawnieniu do 95%  będzie to kwota 2850 zł.

Myślę, że warto tutaj również powiedzieć, jak sprawa ma się z przekazywaniem środków w przypadku, kiedy do świadczenia uprawnionych jest więcej osób. Jeśli świadczenie to dziedziczy rodzic i jego niepełnoletnie dziecko, wtedy całość renty rodzinnej wpływa na konto osoby dorosłej, która sprawuje nad dzieckiem opiekę. Jeśli jednak dziecko jest już pełnoletnie, musi ono posiadać własne konto lub przynajmniej być współwłaścicielem konta bankowego rodzica. Oczywiście dla jasności raz jeszcze przypomnę, że każdy uprawniony dostaje swoją cześć, czyli w wypadku dwóch osób rodzic i dziecko dostają po połowie należnej im sumy.

Trzeba też wspomnieć o tym, że istnieje coś takiego jak minimalny pułap poniżej którego nie może opiewać kwota renty rodzinnej. Obecnie najmniejsza renta rodzinna wynosi dokładnie 1250,88 zł i ten próg obowiązuje od marca 2021 roku. Renta rodzinna podobnie jak zwykła emerytura podlega waloryzacji. Jednak fakt, że do tej pory kwota się zmieniła najprawdopodobniej ma swoje przyczyny w rosnącej inflacji.

Jak uzyskać rentę rodzinną?

Aby ubiegać się o rentę należy złożyć wniosek w najbliższej placówce ZUS – w oddziale lub inspektoracie ZUS. Można go również złożyć przez Internet – przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS – pamiętajmy jednak, że wtedy należy podpisać go e-podpisem, czyli należy mieć założony Profil Zaufany.

We wniosku muszą znaleźć się takie dane jak:

• imię i nazwisko osoby zmarłej, po której ma być przyznana renta rodzinna, 
• imiona i nazwisko (a także nazwisko rodowe) członka rodziny ubiegającego się o rentę,
• numer PESEL, 
• stopień pokrewieństwa łączący osobę uprawnioną do renty ze zmarłym,
• imiona rodziców,
• data i miejsce urodzenia,
• miejsce zamieszkania, 
• adres pobytu i adres do korespondencji. 

Wniosek musi być podpisany przez osobę występującą o rentę, jej pełnomocnika lub osobę upoważnioną do złożenia podpisu. Pamiętać należy również, że do wniosku trzeba dołączyć dokumenty stwierdzające datę urodzenia i datę zgonu osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna.

Dodatkowo - dokumenty potwierdzające wysokość wynagrodzenia osoby zmarłej, a także dokumenty potwierdzające, spełnione warunki do przyznania renty rodzinnej, czyli dokument potwierdzający datę urodzenia osoby ubiegającej się o rentę i odpis skrócony aktu małżeństwa, jeśli renta ma być po małżonku. Ile czasu trzeba czekać na otrzymanie renty rodzinnej po złożeniu wniosku? Zakładając, że ZUS przyjmie i uzna prawa do otrzymania świadczenia, pierwszej wpłaty na konto osobiste możesz spodziewać się po miesiącu.

Podsumowanie

Warto dodać na sam koniec, iż w tym wpisie na blogu, rozpatrywaliśmy przypadek, kiedy to żona dziedziczy rentę, jednak osób, jak wspomniałam na samym początku uprawionych do renty rodzinnej jest o wiele więcej. Wszystkie informacje, na ten temat możecie znaleźć na stronie ZUSu. Znajdziecie tam nie tylko warunki otrzymania renty rodzinnej, ale także informacje o wymaganych dokumentach.

Tagi: rentaemeryturarenta rodzinna

Zaktualizowano: 07.03.2022

Dodano: 29.07.2021