„Vabank” to polski film z 1981 roku w reżyserii Juliusza Machulskiego to komedia kryminalna, która trwałe wpisała się do kanonu polskiego kina. Pamiętamy to dzieło głównie ze względu za fenomenalną kreację Jana Machulskiego, który wcielił się rolę przedwojennego kasiarza, Henryka Kwinty, a także ze scen napadu na skarbiec bankowy. Jednakże skrytki bankowe depozytowe to nie tylko filmowa fikcja czy duch przeszłości. Współcześnie klienci banków również mogą korzystać ze skrytek bankowych. Jednakże, czy jest to opcja dostępna dla wszystkich i czy się opłaca?
Z tego artykułu dowiesz się:
Spis treści
Skrytka bankowa, czy też skrytka depozytowa to nic innego jak specjalnie miejsce w banku do przechowywania rzeczy szczególnie cennych dla klientów. Skrytki bankowe znajdują się w skarbcu banku i swoim kształtem często przypominają szufladę. Nie trzeba chyba dodawać, że taka skrytka przechowywana jest w ramach całego systemu zabezpieczeń przed kradzieżą, jakie banki stosują w swoich skarbcach.
Choć cały skarbiec banku może się wydawać duży, poszczególne skrytki będą zajmowały znacznie mniejszą przestrzeń. Rozmiar może zależeć od tego, co chcemy przechowywać w skrytkach. W polskich realiach najczęściej nie spotkamy skrytki, która miałaby więcej niż 60 cm wysokości. Należy pamiętać, że wraz z większym rozmiarem skrytki zwiększają się koszty jej wynajmowania.
Aby dostać się do skrytki potrzeba dwóch osób. Będą to klient – właściciel skrytki bankowej – oraz pracownik banku. Potrzeba także dwóch kluczy albo kart magnetycznych. Klucz albo kartę magnetyczną w liczbie jednej sztuki klient otrzymuje przy rozpoczęciu wynajmu skrytki. Drugi klucz czy karta znajdują się w banku. Skrytki nie można otworzyć za pomocą tylko jednego klucza albo tylko jednego banku. Kiedy chcemy dostać się do naszej skrytki, musimy okazać pracownikowi banku nasz dowód osobisty.
NOTKA PRAWNA
Skrytki bankowe depozytowe mogą być udostępniane klientom banków na podstawie art. 5, ust. 2, pkt 6 i 9 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe Dz.U. z 2021 r. poz. 2439
Zanim przejdziemy dalej, nie możemy nie poruszyć ważniej kwestii związanej z aktualnością skrytek depozytowych. Nie bez powodu przywołaliśmy na samym początku film „Vabank”. Juliusz Machulski oparł scenariusz na historii przedwojennej Polski, a konkretnie na przestępczej działalności jaką parał się Henryk Kwinto. Przed 1939 rokiem skrytki cieszyły się uznaniem. A jak jest teraz?
Współcześnie są banki, które odchodzą od oferowania klientom korzystania ze skrytek bankowych. Jest tak dlatego, że bankom nie opłaca się utrzymywać skrytek. Posiadanie skarbców przez banki jest kosztowne i kłopotliwe, a budowanie nowych to inwestycje, które nie wróżą dobrze na przyszłość. Poza tym w dobie postępującej cyfryzacji coraz więcej dóbr – i to różnego rodzaju, nie tylko gotówkę - możemy przechowywać bezpiecznie w formie zapisu cyfrowego. Banki takie jak Alior Bank czy ING Bank Śląski zrezygnowały już z przedstawiania ofert wynajmu skrytki bankowej.
Oczywiście, jeżeli ktoś chciałby wynająć skrytkę w banku, to wciąż może to uczynić, gdyż na polskim rynku finansowym inne podmioty jeszcze oferują taką usługę.
Jak już wiemy, w skrytce bankowej klient może przechowywać cenne przedmioty. Ale co konkretnie może się znaleźć wewnątrz skrytki? Teoretycznie wszystko, w zależności od woli klienta. Pracownicy banku nie mają prawa ani samowolnie zaglądać do skrytek ani też ingerować w to, co wynajmujący będzie wkładał do swojej skrytki. Czy zatem w skrytkach może znajdować się coś o znikomej wartości? Tak, aczkolwiek w praktyce klienci przechowują w skrytkach bankowych rzeczy do sporej wartości takie jak:
Warto podkreślić, że nie wszystko, co znajduje się w skrytce będzie stanowiło wartość obiektywną. Złoto czy dzieła sztuki mają swoją określoną cenę na swoich rynkach, natomiast takie przedmioty jak chociażby rodzinne pamiątki nie posiadają wyznaczników ceny. Z punktu widzenia osoby trzeciej mogą nie przedstawiać żadnej wartości, ale już dla dzieci czy wnuków właściciela skrytki mogą być wręcz bezcenne.
Zgodnie z ustawą Prawo bankowe banki w swoich regulaminach określają zasady udostępniania skrytek sejfowych. W praktyce klienci nie mogą trzymać w skrytce bankowej takich rzeczy jak:
Jak już zdążyliśmy wspomnieć, nie zawsze i nie wszędzie będziemy mogli wynająć skrytkę bankową. Prawdą jest to, że obecnie klient, który chce wynająć skrytkę musi czekać w kolejce. Jednakże z formalnego punktu widzenia i pod warunkiem, że znajdziemy odpowiednią instytucję finansową będzie to jak najbardziej możliwe.
Przede wszystkim klient musi mieć ukończone 18 lat. Może to być osoba fizyczna lub osoba prawna, a także jednostka organizacyjna, która nie posiada osobowości prawnej. Właścicielem skrytki może być zarówno klient posiadający polskie obywatelstwo jak i obcokrajowiec. Należy mieć ważny dowód osobisty (w przypadku Polaków) albo paszport (w przypadku cudzoziemca). Właścicielami skrytki może być więcej niż 1 osoba – w praktyce często dotyczy to małżeństw. Każdy współwłaściciel otrzymuje swój jeden klucz lub kartę magnetyczną i może otwierać skrytkę w dowolnym momencie bez zgody czy obecności drugiego współwłaściciela. Do skrytki dostęp ma także pełnomocnik, o ile został ustanowiony.
Aby być na bieżąco z ofertami, warto regularnie odwiedzać strony internetowe banków. Poniżej przedstawiamy podmioty, które aktualnie (na dzień publikacji artykułu) oferują wynajem skrytki:
Jeżeli chcesz skutecznie wynająć skrytkę, to zastosuj się do poniższych kroków:
Czy posiadanie skrytki bankowej jest drogie? Szczerze mówiąc opłaty w bankach nie są horrendalne, aczkolwiek musimy się także liczyć z tym, że jest to usługa znacznie droższa niż np. opłata za korzystanie z konta bankowego. Ceny różnią się w zależności od banku. W skali roku może to być 250 zł albo nawet 600 zł. Zazwyczaj jest to koszt oscylujący w granicach 350-400 zł rocznie. W przeliczeniu na miesiąc zapłacimy więc średnio 30-40 zł.
Wydawać by się mogło, że dostęp może mieć tylko właściciel skrytki bankowej. Jednakże prawo przewiduje także sytuacje, w których to osoby trzecie – wcześniej nieupoważnione – zyskają prawo do otwarcia skrytki. Będą to:
Wyjątkowe sytuacje, o których mowa dotyczą przede wszystkim postępowania karnego albo postępowania egzekucyjnego, które mogą toczyć się przeciwko właścicielowi skrytki.
Jako, że często trzeba długo czekać na miejsce w skarbcu banku, a niekiedy okazuje się, że dany bank w ogóle nie oferuje tego typu usługi, klienci mogą zadawać sobie pytanie czy można wynająć skrytkę depozytową w innej instytucji? Istnieje taka możliwość. Prywatne firmy, które działają w oparciu o przepisy ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oferują swoje skarbce klientom. Jednakże w tych przypadkach koszty wynajmu są zazwyczaj o wiele wyższe niż w bankach.
Dodano: