Faktoring. Co to jest? Jakie są jego rodzaje?

Opublikowano: 01 Gru 2023 Agnieszka Kłak 8 min. czytania

Kategoria: Poradnik Przedsiębiorcy

Faktoring jest usługą finansową, która sporo zyskała na popularności w ostatnich latach. Jest korzystnym rozwiązaniem finansowym dla wielu firm, które borykają się z wydłużonymi terminami płatności za faktury. Przedłużające się terminy płatności, nierzetelni kontrahenci mogą implikować na kolejne sferty działalności firmy. W krytyczych przypadkach może doprowadzić do niewypłacalności firmy. Dziś powiemy więcej o tym, czy jest faktoring, jakie są jego rodzaje i jaki faktoring wybrać. 

Z tego artykułu dowiesz się:

  • jak faktoring pomaga finansować przedsiębiorstwo,
  • jak wygląda umowa faktoringu,
  • jakie są rodzaje faktoringu,
  • który rodzaj faktoringu jest najkorzystniejszy.
faktoring

Co to jest faktoring?

Faktoring jest coraz powszechniej wykorzystywaną usługą finansową wśród firm. Stosowaną w celu zachowania płynności w firmie. Polega ona na wykupieniu przez firmę faktoringową (tzw. faktora) od przedsiębiorstwa (tzw. faktoranta) nieprzeterminowanych należności z tytułu sprzedaży towarów i usług. W ramach uslugi faktoringu przedsiębiorstwo otrzymuje środki wcześniej niż wynika to z terminu płatności faktury. 

Faktoring w polskim prawie

Najważniejsza regulacja prawna, która zdaje się stanowić podstawę do zawierania wszelakich umów faktoringowych jest zawarta w art. 353 Kodeksu cywilnego. Przepis ten traktuje o swobodzie zawierania umów. W dużym skrócie na taką umowę składają się takie zjawiska prawne jak: cesja wierzytelności, umowa sprzedaży oraz dyskonto wierzytelności. Wszystko to ma swoje umocowanie w gałęziach prawa cywilnego.

Którzy klienci najczęściej sięgają po faktoring?

Faktoring jest bardzo powszechny wśród przedsiębiorców, którzy mają trudność w uzyskaniu firmowego kredytu bankowego. Usługa skierowana jest zarówno do małych, jak i dużych firm. Bardzo często można z niej skorzystać już od pierwszych dni prowadzenia działalności gospodarczej. Podczas, gdy kredyty są dostępne w większości przypadku dla firm działających od minimum roku. W obecnych czasach wiele banków wyklucza niektóre branże (takie jak gastronomia, transport). Przy faktoringu nie znajdziemy raczej takich ograniczeń.

Kolejną przyczyną sięgania po faktoring są zatory płatnicze, które mogą być spowodowane długimi termiami płatności na wystawianych fakturach. Długie terminy płatności to z jednej strony czynnik zwiększający atrakacyjność dla kontrahentów, ale z drugiej ryzyko utraty płynności firmy. Poza tym, firmy, które szykują się do wzięcia większego kredytu inwestycyjnego, często wykorzystują faktoring, aby poprawić swoje wskaźniki przy analizie.

Jakie są rodzaje faktoringu?

Wyróżniam wiele rodzajów faktoringu ze względu na różne kryteria podziału. Poniżej przedstawiamy te najczęsciej występujące.

Podział faktoringu według ryzyka niewypłacalności dłużnika
Najczęściej stosowana klasyfikacja faktoringu dokonywana jest w zależności od tego, kto ponosi ryzyko niewypłacalności dłużnika. I tak odróżniamy:

  1. Faktoring właściwy (zwany również faktoringiem pełnym), w którym faktor przejmuje pełne ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Faktor zobowiązuje się we własnym imieniu i na własny rachunek uzyskać należność w terminie jej wymagalności, 
  2. Faktoring niewłaściwy (zwany faktoringiem niepełnym, z regresem). W tym wypadku faktor nie przejmuje ryzyka niewypłacalności kontrahenta, dlatego gdy dłużnik odmówi zapłaty, faktorant musi zwrócić pobrane kwoty wraz z kosztami i sam będzie egzekwować dalej należności. Takie wyjście jest dobre tylko dla tych przedsiębiorców, którzy dobrze znają swoich Kontrahentów oraz ich sytuację finansową, 
  3. Faktoring mieszany - faktor może ustalić limit kwotowy, do którego wykupuje wierzytelności w trybie faktoringu tzn. jaka kwota będzie objęta jednym rodzajem faktoringu a jaka drugim. 

Podział faktoringu ze względu na termin zapłaty
Faktoring ze względu na termin otrzymania zapłaty przez faktoranta od faktora dzielimy na:

  1. Faktoring dyskontowy - faktorant otrzymuje zapłatę z tytułu przelanej wierzytelności niezwłocznie po przedstawieniu faktur do wykupu (czyli po zawarciu umowy faktoringowej), 
  2. Faktoring zaliczkowy - faktorant otrzymuje zapłatę w terminie wymagalności wierzytelności lub po jej uiszczeniu przez dłużnika; w momencie zawarcia umowy faktor wypłaca jedynie zaliczki na poczet przyszłej zapłaty, 
  3. Faktoring wymagalnościowy - faktorant otrzymuje zapłatę w dniu wymagalności wierzytelności, po otrzymaniu zapłaty od dłużnika lub w innym umownym terminie.

Podział faktoringu ze względu na rodzaj kontrahenta
Faktoring dzielimy też ze względu na rodzaj odbiorców:

  1. Faktoring krajowy – gdzie odbiorcami są osoby prowadzące działalność w granicach Panśtwa. Tutaj można skorzystać z faktoringu niepełnego, ponieważ ryzyko niewypłacalności może się okazać znacznie niższe niż w przypadku faktoringu eksportowego.
  2. Faktoring eksportowy – odbiorcami są osoby zagraniczne. W tym przypadku, faktorzy częściej przejmują na siebie ryzyko niewypłacalności odbiorcy (faktoring pełny). Obsługa transakcji eksportowych jest bez wątpienia trudniejsza. Wynika to z problemów związanych z ewentualną weryfikacją kontrahenta i jego windykacją niż krajowych.

Podział faktoringu ze względu na powiadomienie o zmianie wierzyciela

  1. Faktoring jawny, w którym dłużnik zostaje poinformowany o przeniesieniu wierzytelności z faktoranta na faktora. W tym przypadku zazwyczaj już na wystawianych fakturach widnieje rachunek do spłaty należący do firmy faktoringowej. Faktoring jawny jest jedną z najtańszych usług faktoringowych i najbardziej popularnych w Polsce.
  2. Faktoring tajny (niejawny, cichy): w tym przypadku dłużnik faktoringowy nie zostaje powiadomiony o zawarciu umowy faktoringowej. Ten rodzaj faktoringu najczęściej przybiera formę faktoringu niepełnego. Faktoring tajny może być korzystna dla wierzyciela, któremu zależy na tym, ażeby dłużnik nie zrezygnował z jego usług.

Należy jednak dodać, że od 1 stycznia 2020 roku w Polsce zaczęła obowiązywać tzw. biała lista. Jest ona wykazem podatników VAT, w którym można między innymi sprawdzić kto jest właścicielem rachunku bankowego. Pozwala to szybko zweryfikować czy ktoś korzysta z faktoringu. Dlatego coraz mniej Klientów korzysta z faktoringu cichego, a coraz więcej Faktorów rezygnuje z tej formy.

Jaki faktoring wybrać?

Dobór rodzaju faktoringu jest uzależniony w dużej mierze od profilu kontrahenta. Należy odpowiedzieć sobie przede wszystkim na pytanie, jak duże jest ryzyko niewypłacalności kontrahenta, czy chcemy go informować o faktoringu oraz jak szybko potrzebujemy gotówki? Warto skorzystać z porad doświadczonych doradców, porównać oferty oraz wybrać taki rodzaj faktoringu, który pozwala w sposób optymalny zarządzać należnościami firmy i pomoże w zniwelować ryzyko współpracy z kontrahentami.

Tagi: faktoring

Dodano: 08.11.2020

Czy ten artykuł był pomocny?


Ocena / gł.
Top