Jak napisać umowę pożyczki od rodziny?

Opublikowano: 04 Lut 2025 Agnieszka Kłak 5 min. czytania

Kategoria: Domowe finanse

Czym jest pożyczka od rodziny?

Pożyczka od rodziny jest niczym innym jak rodzajem pożyczki prywatnej. W odróżnieniu od rynkowej pożyczki w grę nie wchodzą instytucje finansowe, a jedynie osoby prywatne - stąd nazwa zjawiska. Generalnie pożyczkę prywatną możesz wziąć od dowolnej osoby (nawet obcej), w tym od członka rodzina. Może to być rodzeństwo, rodzice, kuzyni, wujkowie, ciotki, dziadkowie, własne dzieci, a nawet dalsi krewni. Rzecz jasna mowa tu o osobach pełnoletnich i świadomych swoich czynów. 

Zawarcie pożyczki od rodziny gwarantuje nam prawo swobody zawierania umów, określone w Kodeksie cywilnym. Czy jednak to oznacza, że taki układ jest na 100% swobody i nie interesuje organów państwowych? Nic bardziej mylnego. Istnieją pewne warunki, w których pożyczka od członka rodziny może zostać opodatkowana. 

Po co zawierać umowę pożyczki z członkiem rodziny?

Zawarcie umowy pożyczki z członkiem rodziny następuje de facto nawet wtedy, jeśli ustnie umówicie się na pożyczenie pieniędzy. Sęk w tym, że później będzie problem udowodnić, że taka umowa ustna została zawarta. Widać więc tutaj pierwszą korzyść formy pisemnej - wszystko zostaje udokumentowane i może być zweryfikowane w przyszłości.

Drugi plus dla obu stron pożyczki do przejrzystość. Wiadomo kto pożycza i od kogo. Jasnym jest, jaka kwota została pożyczona i kiedy należy ją oddać. Można też określić inne szczegóły, jak np. to, czy zobowiązanie pożyczkobiorca odda dokładnie w takiej sumie, w jakiej pożyczył pieniądze, czy poniesie jakieś koszty. 

Warto też wiedzieć, że w pewnych okolicznościach prawo wymaga, by pożyczka miała umowę pisemną. Dotyczy to sytuacji, gdy pożyczasz kwotę powyżej 1000 zł. Mówi o tym art. 720 ust. 2 Kodeksu cywilnego.

Ponadto pisemna umowa zabezpiecza interesy obu stron. Pożyczkodawca wie, że nie zostanie oszukany i że odzyska pieniądze. Równie pożyczkobiorca ma pewność, że w razie czego, pożyczkodawca nie zażąda od niego kwoty wyższej, niż zostało to umówione na piśmie. 

Co powinna zawierać umowa pożyczki prywatnej?

Przystąpienie do zawarcia umowy pożyczki prywatnej nie jest trudne. Dokument możesz sporządzić na prywatnym komputerze PC lub laptopie, a następnie wydrukować, po to, by umowa miała formę fizyczną i by można było ją własnoręcznie podpisać. Ale co zawrzeć w treści? Otóż taka umowa pożyczki od członka rodziny powinna zawierać:

• datę sporządzenia dokumentu i odpowiednią miejscowość,
• datę zawarcia umowy pożyczki - taką samą jak data sporządzenia dokumentu,
• tytuł,
• dane pożyczkodawcy,
• dane pożyczkobiorcy.
• kwotę pożyczki.
• całkowitą kwotę do spłaty,
• stopień pokrewieństwa stron - jest to bardzo ważne ze względów podatkowych,
• formę spłaty pożyczki - czy nastąpi to jednorazowo, czy w formie rat, a jeśli tak, to ile to będzie rat i kiedy przypadnie ich płatność,
• datę zakończenia umowy - taka sama jak data oznaczająca całkowitą spłatę pożyczki,
• własnoręczne podpisy pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. 

Pożyczka od rodziny - czy można uniknąć podatku?

Jeśli pożyczka przekracza 1000 zł, to podlega opodatkowaniu. Mowa tu o podatku od czynności cywilnoprawnych - PCC - który w tym przypadku wynosi 0,5% kwoty pożyczki. Podatek musi do Urzędu Skarbowego uiścić pożyczkobiorca. Jednak, jeśli strony należą do zerowej grupy podatkowej, to sprawa wygląda inaczej. Osoby z pierwszej grupy podatkowej są zwolnione od podatku, jeśli kwota pożyczki nie przekracza 36 120 zł. Osoby z pozostałych grup podatkowych muszą zapłacić PCC od każdej kwoty powyżej 1000 zł.

Jeśli ciąży na Tobie obowiązek podatkowy, to opłatę musisz uiścić do US w ciągu 14 dni od momentu zawarcia umowy pożyczki prywatnej. 

Dodano: 04.02.2025