Bankowy Fundusz Gwarancyjny - jakie są jego zadania?
Klienci posiadający konta w bankach oczekują, że ich pieniądze zawsze będą bezpieczne i że będą mogli sięgnąć po środki w dowolnym czasie, jeśli tylko zajdzie taka potrzeba. Niestety, na rynku finansowym jest tak, że każda instytucja - w tym banki i Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe - może popaść w kłopoty finansowe. Jeżeli nie poradzi sobie z tym problemami, wówczas może grozić jej upadłość, a co za tym idzie nie będzie wypłacalna wobec swoich klientów. Na szczęście, na posterunku czuwa Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który poprzez realizację swoich zadań chroni pieniądze klientów.
Z tego artykułu dowiesz się:
- na czym polega działalność BFG,
- co obejmuje gwarancja BFG,
- czy BFG już kiedyś realnie pomógł klientom.
Spis treści
Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG)
BFG to instytucja , która gwarantuje depozyty banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo -kredytowych. Realizuje także działalność pomocową w stosunku do instytucji bankowych zagrożonych upadłością. Jest to instytucja, która gwarantuje zwrot depozytów zgromadzonych w bankach krajowych w przypadku ogłoszenia ich upadłości.
BFG powstał on na mocy ustawy z dnia 14 grudnia 1994 roku, a swoją działalność rozpoczął w pierwszej połowie 1995 r. (Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1866 z późn. zm.). Natomiast aktualnie w mocy są przepisy Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2019 r. poz. 795 i 730), obowiązującej od 9 października 2016 r.
Działalność BFG
Celem działalności BFG jest utrzymanie stabilności krajowego systemu finansowego. Odbywa się to szczególnie przez zapewnienie funkcjonowania obowiązkowego systemu gwarantowania, wykorzystania pomocy i wsparcia oraz monitorowanie sytuacji ekonomiczno-finansowej. Kontrolowanie systemu zarządzania kasy korzystającej z pomocy finansowej oraz podmiotu, któremu Fundusz udzielił wsparcia. W ramach realizacji tego celu, Fundusz współpracuje z innymi podmiotami działającymi na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego .
BFG działa poprzez organy: Radę Funduszu i Zarząd Funduszu.
Rada Funduszu składa się z sześciu członków powoływanych na 3-letnią kadencję.
Zadania BFG
Najważniejszymi zadaniami Rady jest: wydawanie uchwał, wykonywanie nadzoru nad działalnością Zarządu Funduszu, uchwalanie planu działalności i planu finansowego Funduszu, zatwierdzanie opracowanego przez Zarząd Funduszu rocznego sprawozdania finansowego Funduszu .
W skład Zarządu Funduszu wchodzi od trzech do pięciu członków (w tym Prezes Zarządu i jego Zastępca) powoływanych na 3-letnią kadencję. Członkowie Zarządu Funduszu są powoływani przez Radę Funduszu.
Gwarantowanie depozytów
Bankowy Fundusz Gwarancyjny jest odpowiedzialny za zarządzanie systemem gwarantowania depozytów. Wyodrębnia się dwa modele, które gwarantowania depozytów.:
- Model wąski - paybox, czyli zminimalizowanie działalności instytucji gwarantującej do gwarantowania depozytów;
- Model szeroki - risk minimize, czyli równoległe prowadzeniu działalności gwarancyjnej na wypadek bankructwa banku oraz pomocy skierowanej do banków, które znajdują się w trudnej sytuacji finansowej;
W Polsce przyjęto szeroki model systemu gwarantowania depozytów, tzn. obok działalności gwarancyjnej Bankowy Fundusz Gwarancyjny prowadzi także m.in. działalność pomocową .
Które depozyty obejmuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny?
W przypadku banków są to depozyty należące do:
- osób fizycznych,
- osób prawnych,
- jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną,
- szkolnych kas oszczędnościowych,
- pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych,
- rad rodziców.
W przypadku SKOK-ów, depozyty należące do:
- osób fizycznych,
- organizacji pozarządowych w rozumieniu ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
- jednostek organizacyjnych kościoła lub związku wyznaniowego, będących osobami prawnymi,
- spółdzielni,
- związków zawodowych,
- wspólnot mieszkaniowych.
Jak przebiega proces wypłaty środków gwarantowanych przez BFG?
W przypadku upadłości banku BFG wypłaca środki znajdujące się na rachunkach bankowych (złotowych i walutowych) wraz z odsetkami naliczonymi do dnia ogłoszenia upadłości banku. Jest to kwota do równowartości 100 000 euro. Jeżeli osoba która uprawniona jest do zwrotu ma kilka depozytów w danym banku czy w SKOK-u, to wszystkie depozyty są sumowane. 100 000 euro to maksymalna kwota jaką Bankowy Fundusz Gwarancyjny zwraca. W każdym roku kwota ta może jednak ulegać zmianie. Środki gwarantowane zawsze wypłacane są w złotówkach. Do wyliczenia kwoty wypłaty środków z Bankowego Funduszu Gwarantowanego zawsze przyjmowany jest średni kurs EUR zgodny z tabelą kursową NBP, która obowiązuje na dzień ogłoszenia przez bank upadłości .
Jeżeli klient posiada kredyty w tym samym banku gdzie lokaty, to podczas wyliczania środków gwarantowanych kwotę do wypłaty pomniejsza o wartość zobowiązania kredytowego.
Bank lub SKOK, który ogłasza upadłość sporządza listę Klientów uprawnionych do odbioru środków gwarantowanych. Następnie BFG podaje do publicznej wiadomości termin i miejsce wypłat. Po okazaniu dokumentu tożsamości we wskazanym podmiocie, pieniądze można wypłacić w gotówce lub zlecić przelew na rachunek.
Zadania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
Bankowy Fundusz Gwarancyjny:
- udziela pomocy finansowej bankom, które utraciły płynność finansową i znajdują się w sytuacji niewypłacalności,
- wspiera procesy restruktyzacyjne dotyczące spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, a także udziela im pomocy w razie powstania niebezpieczeństwa ich niewypłacalności,
- opracowuje analizy i prognozy, które dotyczą sektora bankowego oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
- gromadzi i analizuje informacje dotyczące podmiotów objętych systemem gwarantowania.
Oprócz tego do zadań Funduszu należy kompleksowe przygotowywanie planów przymusowej restrukturyzacji instytucji finansowych oraz przeprowadzanie tychże restrukturyzacji. Działając w Polsce BFG zapewnia bezpieczeństwo na rynku finansowym.
Czy BFG pomógł kiedykolwiek klientom banków lub SKOK-ów?
Poznaliśmy już teorię na temat funkcjonowania Funduszu. Jednakże, czy rzeczywiście chronił oszczędności klientów? Czy kiedykolwiek jakiś deponent otrzymał zwrot swoich pieniędzy po upadku instytucji? W historii mieliśmy przypadki, gdzie bankom groziła upadłość, a BFG przeprowadzał przymusową restrukturyzację. Tak było w przypadku Idea Banku w 2021 roku. Wówczas instytucja została przejęta przez Bank Pekao S.A. Jednakże wówczas depozyty klientów zostały w całości przeniesione do Pekao. W związku z tym nie była konieczna dodatkowa ochrona ze strony Funduszu w postaci wypłat.
Z inną rzeczywistością zapoznamy się analizując sytuację SKOK-ów. Te, niestety znacznie częściej stają przed widmem bankructwa niż banki. Już nieraz zdarzyło się tak, że Fundusz musiał interweniować poprzez wszczęcie procesu upadłościowego instytucji. Wówczas każdy klient, który posiadał konto w upadłym SKOK-u przekonał się, że jego depozyt jest bezpieczny. W sumie BFG wypłacił klientom 4 mld złotych.
Dodano:
Czy ten artykuł był pomocny?
Ocena / gł.Artykuły powiązane
Co to jest ryzyko kredytowe?
Niezaprzeczalnym fundamentem funkcjonowania banków i instytucji finasujących jest udzielanie klientom kredytów. Naturalnym jest, że zawsze w takiej sytuacji wystąpi ryzyko kredytowe. Dzieje się tak dlatego, że nawet jeśli klient sprawia wrażenie wiarygodnego to i tak nie można przewidzieć wszystkieg(...)
Czytaj więcejOstatnie filmy
