Co to jest hipoteka kaucyjna?
Hipoteka kaucyjna już od dłuższego czasu nie funkcjonuje w polskim prawie. Przyjrzymy się przykładom jej zastosowania. Jednak już na wstępie zaznaczymy, że obecnie nie spotkacie się w polskich realiach z praktycznym wykorzystaniem hipoteki kaucyjnej. Hipoteka kaucyjna pozwalała dochodzić zaspokojenia swoich roszczeń z zawartej umowy kredytu mieszkaniowego.
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym była hipoteka kaucyjna,
- jakie były podstawy prawne hipoteki kaucyjnej,
- czym różniła się hipoteka kaucyjna od hipoteki zwykłej,
- jak wyglądało wykreślenie hipoteki kaucyjnej.
Spis treści
Czym jest hipoteka kaucyjna?
Powiedzmy jasno: hipoteka kaucyjna jest aktualnie nieistniejącym rozwiązaniem prawnym. Dawniej zastosowanie hipoteki kaucyjnej przewidywały przepisy ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Jednakże 20 lutego 2011 roku weszła w życie nowelizacja tej ustawy, w wyniku której ustawodawca zrezygnował z hipoteki kaucyjnej pozostawiając hipotekę zwykłą.
Był to rodzaj hipoteki, a więc służył ustanowieniu zabezpieczenia hipotecznego. Zatem, w przypadku, gdyby kredytobiorca nie spłacał kredytu hipotecznego w terminie, wierzyciel mógłby dochodzić swoich należności z tytułu zajęcia nieruchomości. Hipoteka kaucyjna polegała więc na tym, że zabezpieczała wierzytelności, których kwota nie była jednoznacznie oznaczona. Hipoteka kaucyjna wyrażała pewną maksymalną wartość do której wierzyciel mógł żądać od dłużnika spłaty zobowiązania (informacja ta widniała w księgach wieczystych).
Na czym polegał mechanizm hipoteki kaucyjnej?
Do czasu wspomnianej już nowelizacji ustawy z 2011 roku możliwe było użycie zarówno hipoteki zwykłej, jak i kaucyjnej. Kiedy stosowano jedną, a kiedy drugą? Jeżeli kredytobiorca ubiegał się o kredyt hipoteczny na konkretną sumę, wówczas sprawdzała się hipoteka zwykła, która w ten sposób zabezpieczała całą wartość danego kredytu hipotecznego. A zatem hipoteka zwykła dotyczyła zobowiązań już istniejących, wyrażonych w konkretnych liczbach.
Natomiast hipoteka kaucyjna wchodziła w życie w momencie, w którym następowało zabezpieczenie na wartość, która nie mogła być w tej chwili konkretnie ustalona. W praktyce dotyczyło to zobowiązań, które dłużnik musiał spłacać w przyszłości, a które niejako były obok głównej wierzytelności kredytowej, ale wynikały z zawarcia umowy kredytowej. Mowa tu na przykład o odsetkach rat kredytowych.
Hipoteka kaucyjna dotyczył też kredytów walutowych, których wartość zależała od przyszłego kursu walut w której dany kredyt hipoteczny był denominowany albo indeksowany. Hipoteka kaucyjna miała swoje zastosowanie przy odsetkach ratalnych. Jednakże używano jej w znacznie szerszym zakresie. Obejmowała ona wierzytelności, których nie uwzględniała hipoteka zwykła. I tak, hipoteka kaucyjna sprawdzała się w przypadku:
- zalegania ze spłacaniem alimentów;
- zalegania z wypłatą należnych odszkodowań;
- ustalania zabezpieczenia gwarancji i poręczeń bankowych;
- należności zbywalnych przez indos.
Jak zapewne wiecie, kredyt hipoteczny można zaciągnąć nawet na 30 lat. Skoro więc hipoteka kaucyjna wygasła w prawie, to co z tymi zobowiązaniami, które zostały zaciągnięte przed 2011 rokiem? Otóż mechanizm hipoteki kaucyjnej będzie w tych przypadkach działał aż do dnia, w którym skończy się spłacanie kredytu hipotecznego. Warto też powiedzieć, że jeśli chodzi o wypowiedzenie hipoteki kaucyjnej, regulował to kodeks cywilny. Ponadto hipoteka kaucyjna mogła przybrać formę hipoteki umownej lub występować jako hipoteka przymusowa, a hipoteka umowna mogła stać się hipoteką kaucyjną.
Przedawnienie wierzytelności a hipoteka kaucyjna
Zgodnie z artykułem 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wierzyciel ma prawo żądać od dłużnika spłacenia należności zabezpieczonej hipoteką, nawet jeśli wierzytelność uległa przedawnieniu. Nie dotyczy to jednak świadczeń ubocznych. To oznacza, że jeśli hipoteka kaucyjna była zaciągnięta na przykład na odsetki ratalne, przepis ten nie ma zastosowania.
Hipoteka kaucyjna - jak wygląda wykreślenie hipoteki?
Zgodnie z przepisami dotyczącymi hipoteki kaucyjnej jej wygaśnięcie następowało w momencie spłaty kredytu hipotecznego.
Natomiast zmiany w księdze wieczystej nieruchomości, kiedy wygasa to ograniczone prawo rzeczowe następują na wniosek posiadacza kredytu hipotecznego. Aby wykreślić hipotekę kaucyjną z księgi wieczystej należy złożyć odpowiedni wniosek do wydziału ksiąg wieczystych sądu właściwego dla lokalizacji nieruchomości oraz wnieść opłatę sądową.
Zaktualizowano:
Dodano:
Czy ten artykuł był pomocny?
Ocena / gł.Artykuły powiązane
Co to jest hipoteka umowna?
Wielu z nas marzy o własnym domu czy mieszkaniu, dlatego spora cześć osób marzących o „własnych czterech kątach” decyduje się na kredyt hipoteczny. Kredytobiorca powinien orientować się nie tylko w formalnościach do załatwienia, ale też w pojęciach towarzyszących kredytowi. Jednym z takich pojęć jes(...)
Czytaj więcej
Co to jest hipoteka przymusowa?
Zapewne każdy z nas słyszał o kredycie hipotecznym, ale czy każdy wie co oznacza pojęcie hipoteka przymusowa? Hipoteka przymusowa to nie pojawia się w łatwych dla kredytobiorcy i wierzyciela okolicznościach, jednak warto wiedzieć co to oznacza i jakie są jej konsekwencje. Z tego artykułu dowiesz (...)
Czytaj więcejOstatnie filmy
