Karencja w spłacie kredytu? Co to jest? Jak działa?

Opublikowano: 18 Lip 2022 Agnieszka Kłak 8 min. czytania

Kategoria: Poradnik Kredytowy

Elementy kredytu a karencja 

Każdy kredyt hipoteczny posiada kilka elementów charakterystycznych. Takim elementem np. będzie rata, okres spłaty czy też harmonogram spłaty. Najpopularniejszym rodzajem raty, a co za tym idzie również harmonogramu spłaty będzie rata kapitałowo-odsetkowa. Klient otrzymuje w momencie podpisywania umowy harmonogram spłaty kredytu, który zawiera informację o ilości rat (czyli okresie), wysokości raty. W harmonogramie uwidoczniony jest również podział każdej raty na cześć kapitałową i odsetkową. Klient może zatem zobaczyć jak będzie zmieniał się udział tych dwóch wartości na przestrzeni spłaty kredytu. To właśnie z tematem raty, a w szczególności jej części kapitałowej i odsetkowej powiązane jest pojęcie karencji. 

Co to jest karencja spłaty kredytu?

Karencja to możliwość zawieszenia na ustalony okres spłaty części kapitałowej raty. Klient zatem działając w porozumieniu z bankiem zobowiązany będzie do płacenia tylko odsetek od aktualnego salda zadłużenia kredytu. Saldo do nie będzie się zmieniać w czasie karencji, ponieważ Klient nie będzie płacił raty kapitałowej, a co za tym idzie nie będzie spłacał kapitału. Rata odsetkowa powinna być zatem stała w trakcie trwania zawieszenia spłaty. Rata może się zmienić na skutek zmiany WIBOR, który jest integralną częścią oprocentowania kredytu. Sytuacja dotyczy oczywiście kredytów liczonych w oparciu o oprocentowanie zmienne. 

Jakie korzyści daje karencja?

Karencja daje możliwość optymalizacji wysokości raty. Jest zabiegiem krótkoterminowym, ponieważ bank nie zgodzi się na przedłużanie jej w nieskończoność. Instytucja pozwoli maksymalnie na kilka miesięcy zawieszenia spłat kapitału. Po tym okresie, Klient będzie musiał powrócić do spłaty rat kapitałowo odsetkowych. Ile może trwać karencja? Wszystko zależy od konkretnej instytucji, produktu i indywidualnych ustaleń. Z powodu odroczenia spłaty kapitału ostatecznie możemy zapłacić 3 miesiące później niż było to początkowo zakładane, a niekiedy nawet 6 miesięcy.

Całkowita kwota do zapłaty wzrośnie o odsetki zapłacone w okresie karencji. Mechanizm ten nie został jednak wymyślony, aby oszczędzić pieniądze Klienta. Jego główną ideą jest bowiem to, aby Klient otrzymał czas. Czas na odzyskanie lub zwiększenie swojej płynności finansowej do poziomu pozwalającego na zapłatę pełnej raty kredytu. Dzięki karencji zyska jednak również instytucja finansująca. Gdyby Klient nie zapłacił raty, to bank musiałby zakwalifikować go do grona Klientów niepłacących i uruchomić proces windykacyjny. To z kolei negatywnie wpływa na portfel kredytowy banku, jego kondycję finansową i wreszcie postrzeganie wśród inwestorów na rynku finansowym. Dzięki karencji Klient dalej płaci ratę. Kredyt jest zatem w koszyku najlepiej spłacających się zobowiązań w portfelu kredytowym banku. 

Kiedy karencja dla Klienta? Przykład dla kredytu hipotecznego 

Możemy wyróżnić kilka sytuacji, w których karencja ma zastosowanie i sens. Pierwsza z nich to rozpoczęcie spłaty kredytu hipotecznego w przypadku, w którym jest zaciągany na budowę domu lub remont. Co to oznacza w praktyce? Załóżmy, że wziąłem kredyt na zakup bliźniaka u dewelopera i jego remont. Bank będzie wypłacał kredyt w transzach – najpierw na zakup, następnie transze remontowe zgodnie z postępem prac. Od momentu zakupu domu do momentu wprowadzenia pewnie minie kilka miesięcy. W tym czasie, Klient z jednej strony będzie musiał płacić ratę kredytu, utrzymywać nowy dom, z drugiej mieszać w jednej lokalizacji przed przeprowadzką w nowe miejsce. Taka sytuacja może być trudna do udźwignięcia dla budżetu domowego. Bank, rozumiejąc potrzeby Klientów, najpewniej zgodzi się na karencję w spłacie kapitału. Karencja ta zostanie ustalona czasowo i wpisana do umowy. Dzięki temu rozwiązaniu Klient przez na przykład pierwsze 6 miesięcy spłaca jedynie odsetki, a dopiero po tym okresie wchodzi w spłatę pełnej raty kapitałowo odsetkowej. 

Karencja a problem z płynnością

Klasycznym modelem zastosowania karencji będzie również problem z płynnością finansową. W sytuacji utraty pracy Klient może mieć problem w regulowaniu zobowiązań na czas. Najgorsze co można zrobić to próba uciekania przed odpowiedzialnością. Zawsze w sytuacji zagrożenia dotrzymania terminu spłaty należy udać się do banku i poprosić o zastosowanie działania restrukturyzacyjnego. Bankowi wszak również zależy, aby Klient nie uciekał ze spłatą, a spłacał – przynajmniej odsetki albo raty w ustalonej części. 

Karencja a wakacje kredytowe

Ostatnio często używane jest pojęcie „wakacje kredytowe”. Te są niczym innym, jak karencją w spłacie kredytu. To ważna informacja dla kredytobiorcy, ponieważ słysząc słowo „wakacje” może sądzić, że chodzi o przerwę w spłacie całości raty. Na czas wakacji kredytowych zawieszana jest spłata raty, ale na kredytobiorcy dalej ciąży obowiązek zapłaty składek ubezpieczeniowych związanych z kredytem. 

Obecnie polski rząd wprowadził zawieszenie spłaty rat kapitałowych i odsetkowych w postaci ustawowych wakacji kredytowych. Umożliwią one wydłużenie okresu kredytowania o 8 miesięcy, przy czym będą to miesiące odpowiadające tym miesiącom, w których kredytobiorca korzystał z wakacji kredytowych. Łącznie w roku 2022 oraz 2023 można mieć łącznie 8 miesięcy wakacji kredytowych. Będą one przysługiwać tym klientom, których trudna sytuacja finansowa nie pozwoli na ciągłe spłacane kredytu w ww. latach. Ustawowe wakacje kredytowe 2022-2023 będą dotyczyć tylko kredytów hipotecznych zaciągniętych z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe. 

Tagi: kredyt hipotecznyrata kapitałowarata odsetkowakredytkarencja

Dodano: 03.12.2019