Cesja wierzytelności. Czym jest umowa cesji wierzytelności?

Opublikowano: 13 Wrz 2024 Agnieszka Kłak 7 min. czytania

Kategoria: Poradnik windykacyjny

Czy wśród czytelników bloga są przedsiębiorcy? Zapewne tak. Idę o zakład, że nie raz zadawaliście sobie pytanie, co zrobić z nieuczciwymi kontrahentami, którzy nie wywiązują się z terminowych spłat? Jednym z rozwiązań tego problemu jest właśnie - cesja wierzytelności. Na czym dokładnie polega? Kiedy można z niej korzystać? Na te i inne pytania odpowiemy w dzisiejszym wpisie na blogu.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • czym jest cesja wierzytelności,
  • jak przeprowadzić cesję wierzytelności,
  • jak dłużnik może się dowiedzieć o cesji wierzytelności. 
cesja wierzytelności

Co to jest cesja wierzytelności?

Zacznijmy od krótkiej definicji. Cesja wierzytelności jest uregulowana w polskim prawie w Kodeksie cywilnym w artykułach od 509 do 516. Jest to umowa, w której wierzyciel, przenosi prawo do danej wierzytelności, czyli długu potwierdzonego fakturą, umową, wekslem lub w jeszcze inny sposób, na inny podmiot, który od tej chwili będzie egzekwował oddanie tej należności.

Cesja wierzytelności może być rozwiązaniem, kiedy dłużnik nie zapłacił wymaganej kwoty, a przedsiębiorca nie chce tracić czasu na domaganie się płatności w drodze sądowego postępowania egzekucyjnego. Postępowanie może być żmudne i długotrwałe, lepiej więc odzyskać przynajmniej część środków, a „kłopot” przekazać komuś innemu.

Cesja wierzytelności może być przeprowadzona przez wierzyciela na rzecz innego podmiotu praktycznie zawsze, czyli dotyczy to zarówno długów, których termin wymagalności jeszcze nie minął, jak i tych, które już uległy przeterminowaniu.

W drodze cesji sprzedać możemy każdą wierzytelność, która jest zbywalna i oczywiście, do której jako wierzyciele mamy prawo. Jedynym ograniczeniem są wierzytelności wynikające z tytułu umowy o pracę, których sprzedać nie można. Jeśli jednak chodzi o wierzytelności wynikające z tytułu faktury, nie ma ograniczeń. Warto tu dodać, że może się zdarzyć sytuacja, że zgoda dłużnika jednak będzie potrzebna do wykonania cesji. Dzieje się tak w przypadku, jeśli wymóg uzyskania zgody jest rezultatem zapisów w umowie między dłużnikiem a obecnym wierzycielem. Warto zwrócić uwagę, że ograniczenia możliwości cesji mogą wynikać z ogólnych warunków współpracy/sprzedaży stosowanych przez jedną ze stron umowy (współpracując kilka lat można zapomnieć o podpisaniu na początku umowy o takich dokumentach). Również uznaje się, że ograniczenie możliwości cesji może wynikać z odpowiedniego dopisku na fakturze.

Jak dokonać cesji wierzytelności?

W pierwszej kolejności musimy znaleźć osobę, która taką wierzytelność będzie chciała od nas kupić. Możemy wystawić ją na tak zwanej giełdzie wierzytelności. Są to serwisy internetowe, na których swoje ogłoszenia o posiadanych wierzytelnościach zamieszczają podmioty, które nie chcą dochodzić wierzytelności bezpośrednio od dłużnika i za ułamek kwoty zobowiązania są w stanie tę wierzytelność oddać. W Internecie możemy spotkać również giełdy branżowe, które są dostępne wyłącznie dla zarejestrowanych użytkowników, a mogą nimi być tylko wyspecjalizowane firmy działające w branży windykacji.  

Oczywiście pamiętajmy, że przy sprzedaży długu, nigdy nie dostaniemy jego równowartości. Trzeba się liczyć z kosztem od 10% do 50% wartości faktury. Cena za jaką zostanie sprzedana wierzytelność zależy od wielu czynników.

Wierzytelność sprzedawana zostaje na podstawie umowy. Bardzo ważne, aby w umowie zostało zawartych kilka kwestii a mianowicie:

  1. musi ona posiadać datę i miejsce podpisania,
  2. należy określić dwie strony umowy, czyli dotychczasowego wierzyciela oraz wierzyciela wtórnego,
  3. dodatkowo w umowie musi się znaleźć oświadczenie cedenta, w którym potwierdza on, że jest jedynym właścicielem praw do danej wierzytelności,
  4. kolejne elementy umowy to informacja o realizacji przeniesienia wierzytelności,
  5. określenie ceny przelewu wierzytelności, a także informacja o obowiązku poinformowania dłużnika na temat przeprowadzenia cesji wierzytelności, 
  6. jako ostatnie – dodać załączniki będące potwierdzeniem, że wierzyciel pierwotny ma pełne prawo do egzekwowania długów, których dotyczy umowa cesji wierzytelności.

Kto informuje dłużnika o cesji?

To bardzo istotna kwestia. Pamiętajmy, osoba zadłużona ma pełne prawo do tego, aby wiedzieć, kto jest jej aktualnym wierzycielem i komu musi przekazywać kolejne raty swojego zadłużenia. Przepisy prawa obowiązującego aktualnie wskazują, że to osoba sprzedająca dług, ma obowiązek przekazać dłużnikowi informację odnośnie cesji.

Należy pamiętać, iż nabywca powinien mieć możliwość przedstawienia wiarygodnego dowodu, że dłużnik został zawiadomiony o cesji. Dlatego tak ważne jest, aby ta informacja trafiła do dłużnika. W tym celu najlepiej w umowie cesji wprowadzić zapis, że zbywca ma obowiązek zawiadomić dłużnika o cesji i przedstawić obecnemu nabywcy potwierdzenie poinformowania dłużnika. Dodatkowo można również przy podpisywaniu cesji przygotować dokument o niej informujący i dostarczyć go nabywcy, tak aby ten mógł samodzielnie wysłać dłużnikowi podpisane przez zbywcę zawiadomienie. Ponadto nabywca również może samodzielnie powiadomić dłużnika o tym, że wierzycielem jest teraz inna osoba. 

Pamiętajmy, że w przypadku, gdy dłużnik nie miał pojęcia o przeprowadzeniu cesji wierzytelności i uiścił całą należną kwotę swojemu pierwotnemu wierzycielowi, zgodnie z prawem spłacenie kwoty oznacza, że dług już nie istnieje. Skutkuje to tym, że nowy właściciel wierzytelności nie ma już prawa, aby móc kierować wobec dłużnika jakiekolwiek roszczenia finansowe. Osoba, która nabyła wierzytelność, może jedynie zgłosić się do poprzedniego wierzyciela z żądaniem przekazania tych pieniędzy, które przekazał jej dłużnik.

Podsumowanie 

Cesja wierzytelności to rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy mają problem z kontrahentami zalegającymi im ze spłatą. Pozwala zarówno na odbudowanie prawidłowej sytuacji ekonomicznej firmy, ale nieraz jest jedyną deską ratunku dla firm, które trafiły na nieuczciwych partnerów biznesowych.

Tagi: wierzycielcesja wierzytelnościwekselpostępowanie egzekucyjne

Dodano: 21.07.2021

Czy ten artykuł był pomocny?


Ocena / gł.
Top