"I ślubuje Ci uczciwość małżeńską..." W najszczęśliwszych chwilach naszego życia nie myślimy o pieniądzach czy dzieleniu majątku. Jednak decydując się zawrzeć związek małżeński warto przemyśleć temat intercyzy, odpowiedzieć sobie na pytanie: intercyza przed czy po ślubie? Podpisanie intercyzy niesie ze sobą wiele konsekwencji prawnych. Po podpisaniu intercyzy nasze zarządzanie majątkiem osobistym czy dysponowanie w zakresie majątku wspólnego jest zupełnie inne niż wtedy, gdy istnieje między małżonkami wspólność majątkowa.
Z tego artykułu dowiesz się:
Spis treści
Intercyza małżeńska to nic innego, jak małżeńska umowa majątkowa. Umowa ta reguluje stan majątkowy obu małżonków w taki sposób, że może ona zarówno wprowadzać rozdzielność majątkową, jak i ustanowić rozszerzenie rozdzielności majątkowej albo ograniczyć dotychczas obowiązującą wspólnotę majątkową.
Oznacza to, że w przypadku rozszerzenia pewne dobra, należące do jednego z małżonków stają się częścią majątku wspólnego, natomiast w przypadku ograniczenia, pewna część majątku wspólnego staje się osobistą własnością jednego z małżonków. Poprzez podpisanie intercyzy każdy z małżonków może zachować odrębne prawo własności do dóbr, które pozyska już w trakcie trwania małżeństwa, ale także zabezpieczyć majątek małżonka.
Umowa intercyzy musi mieć formę aktu notarialnego, aby wywoływała skutki prawne. Bez potwierdzenia notarialnego intercyza nie będzie ważna. Podstawą prawną umowy intercyzy jest rozdział 2, oddział 3, artykuł 51 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Intercyza obejmuje również rozdzielność majątkową, to znaczy, jest to pojęcie szersze od rozdzielności majątkowej. Intercyza może zaistnieć, gdy nie ma miejsca ustanowienie rozdzielności majątkowej dobrowolnej, ale rozdzielność majątkowa dobrowolna nie może istnieć bez intercyzy. Intercyza co do zasady reguluje stosunki majątkowe między dwojgiem małżonków i może, ale nie musi zawierać rozdzielności majątkowej. Inaczej sprawa ma się w przypadku rozdzielności majątkowej przymusowej. Tutaj nie ma intercyzy. O ustanowieniu takiego rodzaju rozdzielności majątkowej decyduje sąd w określonych okolicznościach np. w sytuacji upadłości konsumenckiej.
Przede wszystkim może ona zabezpieczać majątek jednego z małżonków. Jeżeli współmałżonek prowadzi działalność gospodarczą, w razie niepowodzenia i problemów finansowych będzie on odpowiadał również swoim prywatnym majątkiem. W przypadku, kiedy istnieje wspólnota majątkowa, tę odpowiedzialność poniesie również drugi z małżonków, który prawdopodobnie nie będzie miał nic wspólnego z tym, że jego współmałżonek ma kłopoty w swojej firmie albo może być nawet tego nieświadomy. Intercyza pozwala uniknąć takiej sytuacji. Przydaje się to zwłaszcza wtedy, kiedy drugi z małżonków zarabia znacząco mniej.
Drugim plusem jest to, że jeżeli małżonkom zależy na niezależności finansowej, to intercyza jak najbardziej im to zapewnia. Wspólnota majątkowa oznacza, że nie można podejmować decyzji samemu. Należy zapytać o zgodę w przypadku chęci sprzedania samochodu czy innego składnika majątku czy też wzięcia kredytu. Przy intercyzie każdy z małżonków ponosi osobistą odpowiedzialność za korzyści i straty, które będą wynikiem trafnych bądź błędnych decyzji.
Trzeba jeszcze powiedzieć, że kiedy małżonkowie mają podpisaną intercyzę, późniejszy ewentualny rozwód może odbyć się bez podziału majątku. W przypadku, gdy intercyza mówi o rozdzielności majątkowej, po rozwodzie każdy z małżonków zachowuje swoją część majątku. Natomiast minusem podpisania intercyzy przed ślubem jest to, że nie można dokonać wspólnego rozliczenia podatkowego. Przy wspólnocie majątkowej, kiedy zarobki jednego małżonka są znacznie większe niż drugiego, wspólne rozliczenie pozwoli zapłacić mniejszy podatek. Intercyza wyklucza taką możliwość.
Zasadniczo intercyza zawarta już po ślubie wiąże się z takimi samymi plusami jak intercyza ustanowiona przed ślubem, czyli zapewnia bezpieczeństwo finansowe małżonka, niezależność oraz przebieg ewentualnego rozwodu bez podziału majątku. Oczywiście, w tym przypadku również nie można się wspólnie rozliczać z podatku.
Jednakże przy zawarciu intercyzy po ślubie dochodzą dodatkowe minusy. Intercyza zawarta przed ślubem będzie kosztować małżonków około 400 zł netto plus 23% podatku VAT. Natomiast intercyza sporządzona już po ślubie może być o wiele bardziej kosztowna. Taksa notarialna będzie uzależniona od wartości majątku. W przypadku posiadania własnej nieruchomości, pojazdów czy wartościowych przedmiotów, wchodzących w skład wspólnoty majątkowej koszty podpisania intercyzy mogą wynieść nawet kilka tysięcy złotych.
Innym minusem jest problem momentu zawarcia intercyzy po ślubie. Jeżeli istnieje realne zagrożenie, na przykład takie, że współmałżonek roztrwoni wspólny majątek, może być już za późno. Należy również pamiętać o tym, że jeśli małżonkowie zaciągnęli zobowiązania w momencie trwania wspólnoty majątkowej, a potem, na mocy intercyzy dokonali rozdzielności majątku, to wciąż muszą spłacać zobowiązania jak para, która ma wspólnotę majątkową. Warto o tym pamiętać szczególnie przy takich długach jak na przykład kredyt hipoteczny na 30 lat.
Tak oto wiemy już z czym wiąże się podpisanie umowy zwanej intercyzą. Jeżeli spojrzymy na pewne różnice między intercyzą przed ślubem, a intercyzą po ślubie, to wówczas dostrzeżemy, że ta pierwsza możliwość wygląda korzystniej niż druga, chociażby ze względu na to, że już od początku trwania małżeństwa sytuacja jest jasna, i co istotne - niesie ze sobą o wiele mniejsze koszty zawarcia tej umowy. Oczywiście, decyzja o intercyzie należy tylko do małżonków. Można też w ogóle nie brać tej opcji pod uwagę i pozostać przy wspólności majątkowej. Wybór zostawiamy już w Waszych rękach!
Dodano:
Wraz z zawarciem małżeństwa nie wszyscy zastanawiają się nad kwestią rozdzielności majątkowej. Jednak warto się nad tym zastanowić przed ślubem, być może będzie dla nas lepsze ustanowienie rozdzielności majątkowej niż wspólność majątkowa. Czasami życie układa się również tak, że konieczne jest ustan(...)
Czytaj więcejNiektórzy przyszli małżonkowie przed zawarciem związku małżeńskiego decydują się na podpisanie intercyzy. Wiadomo, że dobrowolnie przyrzekają przed sobą wytrwać na dobre i na złe. Są świadomi praw i obowiązków wynikających z zawartego małżeństwa. Jak to się ma wobec niespodziewanej sytuacji, która m(...)
Czytaj więcej