Czym jest kultura płatnicza w staraniu się o kredyt?

Opublikowano: 05 Marzec 2023 Agnieszka Kłak 7 min. czytania

Kategoria: Poradnik Kredytowy

Kultura płatnicza w procesie kredytowym

Ocena zdolności kredytowej dokonywana jest zawsze, w momencie, w którym konsument wnioskuje o pożyczkę lub kredyt. Bank, ze względu na regulacje m.in. ustawę prawo bankowe z roku 1997 będzie tą ocenę dokonywał w sposób bardziej wnikliwy i ustrukturyzowany. Działalność firm pozabankowych pod ustawę nie podlega, niemniej jednak nikt nie da Klientowi pieniędzy na tzw. słowo honoru, dlatego takie instytucje również sprawdzą wiarygodność potencjalnego Klienta. Jednym z elementów oceny zdolności kredytowej Klienta będzie weryfikacja jego płynności finansowej.

Klient jest płynny w momencie, kiedy jego dochody pozwalają na obsługę bieżących kosztów życia w tym zobowiązań. Kolejnym elementem będzie sprawdzenie, czy Klient posiada już, jakiej kredyty lub pożyczki, a jeśli tak, to, jak je płaci – czy w terminach, czy się spóźnia, czy może zdarzyło mu się próbować nie oddać zobowiązania. W ten sposób instytucja określi kulturę płatniczą Klienta. A co jeśli Klient nie ma aktywnych kredytów lub pożyczek?

Co to jest kultura płatnicza i gdzie można ją sprawdzić?

Biuro Informacji Kredytowej to wywiadownia, która zbiera dane o zobowiązaniach wszystkich kredytobiorców. Jeżeli zatem biorę kredyt, bank obowiązkowo przekazuje do BIK informację o tym, że zaciągnąłem zobowiązanie, o wysokości tego zobowiązania oraz rodzaju. Następnie z każdą ratą raportuje, czy została ona zapłacona w terminie. Jeżeli nie dokonuję terminowej spłaty kredytu, to w BIK’u będzie uwidocznione, ile to opóźnienie wynosi. Jeżeli permanentnie nie płacę i dojdzie do potrzeby windykacji lub egzekucji mojego zobowiązania taka informacja również się tam pojawi.

Kultura płatnicza będzie zatem odzwierciedleniem tego, czy płacę swoje zobowiązania w terminie. Jeśli tak, będę mógł mówić, że mam bardzo dobrą kulturę płatnicza. Jeżeli również inne paramenty oceny zdolności kredytowej będą w normie pewnie dostanę kolejny kredyt.

Raport BIK dokładnie odzwierciedla to jaka jest historia kredytowa przyszłego kredytobiorcy. Jeśli zawsze dokonywaliśmy terminowej spłaty kredytu gotówkowego, tym lepiej dla nas. Analogicznie sytuacja wygląda w przypadku kredytu hipotecznego. Jednakże, jeśli nie regulowaliśmy zadłużenia na czas, to historia kredytowa będzie negatywna, co za tym idzie - nasza zdolność kredytowa niższa.

A co jeśli nie mam kredytu?

Jeżeli nie mamy aktywnego zobowiązania instytucja finansująca nie będzie w stanie po raporcie z BIKu stwierdzić, czy jestem Klientem godnym zaufania. Nikt nas nie zweryfikował w tym aspekcie. Bank, czy też firma pozabankowa nie wiedzą, jak Klient zachowa się w obliczu potrzeby zapłaty rat. Czy będzie płacił, czy nie będzie, czy będzie się notorycznie spóźniał. Instytucje nie lubią Klientów, którzy nie mają potwierdzonej jakiejkolwiek historii spłat. Klient bez wpisów w BIK może mieć zatem utrudniony dostęp do finansowania.

Krytyczne dla instytucji przy wydawaniu decyzji mogą być inne informacje. I tak np. osoba młoda bez stabilnego zatrudnienia i bez historii w BIK praktycznie nie ma co liczyć na kredyt w banku. Osoba ze stabilnym zatrudnieniem, ale nadal bez historii być może go dostanie, ale będą to na pewno niższe kwoty niż gdyby ta historia była – oczywiście pozytywna.

Co zrobić, jeśli kultura płatnicza jest na niskim poziomie?

Stare porzekadło głosi: lepiej zapobiegać niż leczyć. Kierując się tą mądrością ludową powinniśmy wystrzegać się sytuacji, w których nasza historia kredytowa może ulec pogorszeniu. Jednym z głównych zagrożeń jest posiadanie zbyt dużej ilości zobowiązań. Kumulacja rat sprawia, że zaciągnięte kredyty gotówkowe stworzą dla nas ryzyko niewypłacalności. Ta sama zasada dotyczy kredytów hipotecznych.

Ale co począć, gdy już wpadło w spiralę zadłużenia? Cóż, jednym z możliwych rozwiązań jest skorzystanie z konsolidacji. Będzie to możliwe, o ile oczywiście posiadamy wystarczająco wysoką zdolność kredytową. Pozwoli nam to uzyskać jedną, niższą ratę. Potem nie ma wyjścia - trzeba spłacać raty terminowo oraz czekać na zakończenie okresu kredytowania. Kiedy to się stanie dla pewności sprawdźmy bazę BIK. Jeśli znów posiadamy białą kartę to możemy bez żadnych obaw wnioskować o kolejną umowę kredytową.

Musimy też pamiętać o czym jeszcze. Otóż jeśli notorycznie klient nie spłacał długów, to jego dotychczasowa historia kredytowa będzie bardzo zła i minie dużo czasu, zanim taki konsument zyska szansę na jej oczyszczenie. W takim przypadku dodatkowe zobowiązania finansowe zazwyczaj nie są możliwe.

Co zrobić, jeśli planuję wziąć większy kredyt, a nie mam historii w BIK?

Będąc w wieku 20 – 30 lat i osiągając stabilny dochód, często zaczynamy myśleć np. o zakupie własnej nieruchomości w kredycie hipotecznym. Oczywiście nie można uogólnić, że bank zawsze odmówi ze względu na brak historii kredytowej, ale lepiej się zabezpieczyć. W jaki sposób? Np. poprzez wzięcie karty kredytowej lub zakup jakiegoś produktu na raty i oczywiście terminowe spłacanie tego zobowiązania. Wtedy dla banku nie będą już niezweryfikowanym Klientem, a Klientem z historią. Niedługą, ale pozytywną.

O kulturę płatniczą należy bardzo dbać. Warto spłacać swoje zobowiązania w terminie. Weryfikacja kultury płatniczej klienta jest jednym z pierwszych etapów każdego procesu kredytowego

Dodano: 09.08.2019