Spis treści
Ocena zdolności kredytowej dokonywana jest zawsze, w momencie, w którym konsument wnioskuje o pożyczkę lub kredyt. Bank, ze względu na regulacje m.in. ustawę prawo bankowe z roku 1997 będzie tą ocenę dokonywał w sposób bardziej wnikliwy i ustrukturyzowany. Działalność firm pozabankowych pod ustawę nie podlega, nie mniej jednak nikt nie da Klientowi pieniędzy na tzw. słowo honoru, dlatego takie instytucje również sprawdzą wiarygodność potencjalnego Klienta. Jednym z elementów oceny zdolności kredytowej Klienta będzie weryfikacja jego płynności finansowej. Klient jest płynny w momencie, kiedy jego dochody pozwalają na obsługę bieżących kosztów życia w tym zobowiązań. Kolejnym elementem będzie sprawdzenie, czy Klient posiada już, jakiej kredyty lub pożyczki, a jeśli tak, to, jak je płaci – czy w terminach, czy się spóźnia, czy może zdarzyło mu się próbować nie oddać zobowiązania. W ten sposób instytucja określi kulturę płatniczą Klienta. A co jeśli Klient nie ma aktywnych kredytów lub pożyczek?
Co to jest kultura płatnicza i gdzie można ją sprawdzić?
Biuro Informacji Kredytowej to wywiadownia, która zbiera dane o zobowiązaniach wszystkich kredytobiorców. Jeżeli zatem biorę kredyt, bank obowiązkowo przekazuje do BIK informację o tym, że zaciągnąłem zobowiązanie, o wysokości tego zobowiązania oraz rodzaju. Następnie z każdą ratą raportuje, czy została ona zapłacona w terminie. Jeżeli zaczynam się spóźniać, w BIK’u będzie uwidocznione, ile to opóźnienie wynosi. Jeżeli permanentnie nie płacę i dojdzie do potrzeby windykacji lub egzekucji mojego zobowiązania taka informacja również się tam pojawi. Kultura płatnicza będzie zatem odzwierciedleniem tego, czy płacę swoje zobowiązania w terminie. Jeśli tak, będę mógł mówić, że mam bardzo dobrą kulturę płatnicza. Jeżeli również inne paramenty oceny zdolności kredytowej będą w normie pewnie dostanę kolejny kredyt.
A co jeśli nie mam kredytu?
Jeżeli nie mamy aktywnego zobowiązania instytucja finansująca nie będzie w stanie po raporcie z BIKu stwierdzić, czy jestem Klientem godnym zaufania. Nikt nas nie zweryfikował w tym aspekcie. Bank, czy też firma pozabankowa nie wiedzą, jak Klient zachowa się w obliczu potrzeby zapłaty rat. Czy będzie płacił, czy nie będzie, czy będzie się notorycznie spóźniał. Instytucje nie lubią Klientów, którzy nie mają potwierdzonej jakiejkolwiek historii spłat. Klient bez wpisów w BIK może mieć zatem utrudniony dostęp do finansowania. Krytyczne dla instytucji przy wydawaniu decyzji mogą być inne informacje. I tak np. osoba młoda bez stabilnego zatrudnienia i bez historii w BIK praktycznie nie ma co liczyć na kredyt w banku. Osoba ze stabilnym zatrudnieniem, ale nadal bez historii być może go dostanie, ale będą to na pewno niższe kwoty niż gdyby ta historia była – oczywiście pozytywna.
Wybrane oferty kredytów gotówkowych (dane na podstawie przykładów reprezentatywnych)
Co zrobić, jeśli planuję wziąć większy kredyt, a nie mam historii w BIK?
Będąc w wieku 20 – 30 lat i osiągając stabilny dochód, często zaczynamy myśleć np. o zakupie własnej nieruchomości w kredycie hipotecznym. Oczywiście nie można uogólnić, że bank zawsze odmówi ze względu na brak historii kredytowej, ale lepiej się zabezpieczyć. W jaki sposób? Np. poprzez wzięcie karty kredytowej lub zakup jakiegoś produktu na raty i oczywiście terminowe spłacanie tego zobowiązania. Wtedy dla banku nie będą już niezweryfikowanym Klientem, a Klientem z historią. Niedługą, ale pozytywną.
