Oprocentowanie stałe czy oprocentowanie zmienne. Które wybrać?
Każdy, kto przynajmniej raz w życiu brał kredyt hipoteczny czy gotówkowy zauważył, że w zależności od produktu każde zobowiązanie wiąże się z kilkoma różnymi opłatami. Trzeba je umieć porównać i przeanalizować, aby wybrać dla siebie najlepszą ofertę. Koszty te możemy podzielić na takie, które Klient obligatoryjnie zawsze musi zapłacić oraz takie, które pojawiają się tylko w niektórych przewidzianych w umowie przypadkach. Jest jednak jeden koszt, który zawsze będziemy musieli ponieść i tym kosztem jest oprocentowanie.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jak kształtują się koszty kredytu ze stałym oprocentowaniem,
- jak kształtują się koszty kredytu z oprocentowaniem zmiennym,
- jak zmiana stóp procentowych wpływa na koszty kredytu.
Spis treści
Skąd banki biorą pieniądze? Idea oprocentowania kredytów
Na polskim rynku finansowym znajduje się wielu posiadaczy kredytów hipotecznych, gotówkowych czy konsolidacyjnych. Często pożyczamy pieniądze, ale nieczęsto zastanawiamy się, skąd banki mają pieniądze, aby je nam pożyczać. Czy jest tak, że bank posiada wielki skarbiec, z którego tylko wybiera pieniądze? Może i posiada skarbiec, choć w dzisiejszych czasach raczej wirtualnych pieniędzy. Ponadto skądś w tym skarbcu pieniądze się wziąć musiały. Tak naprawdę banki mają kilka możliwości pozyskania pomiędzy z rynku.
Pierwszy sposób to pożyczenie środków z Narodowego Banku Polskiego. Z NBP bank pożycza po wysokości tzw. stopy referencyjnej ustalanej na posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej. Wysokość stopy referencyjnej, podobnie jak i pozostałych stóp procentowych Rada ustala na podstawie danych makroekonomicznych w gospodarce naszego kraju. W ostatnim czasie RPP co miesiąc podwyższa stopę referencyjną. Po ostatniej podwyżce, w maju 2022 roku stopa referencyjna wyniosła 5,25%. Dla porównania, w maju 2020 roku wynosiła ona 0,1%.
Druga możliwość to pożyczenie pieniędzy od innego banku. Banki chętnie deklarują możliwość pożyczania sobie wzajemnie środków. Co więcej, z uśrednionej wartości procentowej, po której banki wymieniają się środkami pieniężnymi, powstaje wskaźnik zwany WIBOR. Codziennie o godzinie 11.00 banki podają wartość, po której są w stanie pożyczyć sobie pieniądze oraz na jaki czas. Z uśrednienia podanych wartości z wyłączeniem skrajnych powstaje aktualna wartość składnika. Zgodnie z notowaniem z dnia 3 czerwca 2022 roku WIBOR wyniósł 6,9%.
Trzeci najpopularniejszy sposób uzyskiwania finasowania przez Bank to depozyty klientów. Bank w swojej pierwotnej funkcji zrzesza tych co mają za mało pieniędzy oraz tych co mają ich za dużo. Ci, co mają za mało przychodzą po kredyt, Ci co mają za dużo zostawiają pieniądze w Banku na czas w ramach dostępnych produktów oszczędnościowych np. lokat, a bank wypłaca im za to odsetki. Jaki to jest proces zależy od produktu oraz okresu, na który go zawieramy. Najpopularniejszym produktem depozytowym jest lokata.
Z czego składa się oprocentowanie produktów finansowych?
Oprocentowanie w naszym kredycie będzie się zatem składało z dwóch elementów. Pierwszy z nich to WIBOR, który zostaje potraktowany jako koszt pozyskania dla banku pieniędzy na rynku międzybankowym. Drugi składnik natomiast to marża banku, czyli bezpośredni zarobek, który bank uzyskuje na danej transakcji. Oprocentowanie kredytu lub pożyczki zawsze będzie wyrażone w stosunku rocznym. Nasuwa się jednak pytanie – skoro oprocentowanie jest wyrażone w stosunku rocznym, a ja zaciągam kredyt często na dłuższy okres to czy bank może zmienić mi wysokość oprocentowania? Odpowiedź brzmi – wszystko zależy, czy posiadam kredyt liczony w oparciu o oprocentowanie stałe czy oprocentowanie zmienne.
Oprocentowanie zmienne
Wiemy już, że bank w koszcie kredytu lub pożyczki dla Klienta musi skompensować sobie koszt pozyskania kapitału. Ten natomiast może się zmieniać. Jeżeli bowiem Rada Polityki Pieniężnej zmieni wysokość stóp procentowych to zmieni się oprocentowanie po jakim bank może pożyczyć pieniądze z NBP. Skoro ta wartość ulegnie zmianie, to również banki w pożyczaniu pieniędzy między sobą ustalą nowe stawki. No i oczywiście zmieni się wysokość oprocentowania depozytów. Ale co to oznacza dla Klienta?
Jeżeli Klient ma kredyt lub pożyczkę w oprocentowaną w oparciu o procentowanie zmienne to bank dostosuje wysokość WIBOR będącego jednym ze składników oprocentowania do aktualnych wartości. Przekładając to na konkretne liczby – jeżeli np. RPP podwyższy stopy procentowe o 0,25 % to możemy być pewni, że oprocentowanie naszego kredytu również zostanie podwyższone o ok. 0,25%. Zmieni się jednak tylko WIBOR, marża banku pozostaje na niezmienionym poziomie w tej sytuacji. Zaciągając zobowiązanie musimy mieć zatem świadomość, że rata, którą podaje nam bank może się zmienić na skutek zmiany stóp procentowych. A co jeśli nie odpowiada nam ta niepewność dotycząca możliwości zmiany wysokości raty?
Oprocentowanie stałe
Stałe oprocentowanie to takie, gdzie koszty kredytu nie ulegną zmianie w czasie już po jego zaciągnięciu przez klienta. Innymi słowy bank daje nam gwarancje, że oprocentowanie naszego kredytu, niezależnie od wydarzeń na rynku, nie ulegnie zmianie przez pewien czas lub cały okres trwania kredytu. Klient będzie miał zatem pewność co do wysokości raty, którą będzie płacił.
Co lepsze: oprocentowanie stałe czy zmienne?
Nie istnieje jednoznaczna odpowiedź na pytanie, czy lepiej jest wziąć kredyt ze stałym czy zmiennym oprocentowaniem. Na samym końcu wszystko zależy od preferencji konsumenta oraz aktualnej sytuacji na rynku. Zmiana działa przecież w dwie strony – oprocentowanie może wzrosnąć, przez co Klient będzie więcej płacił, albo może zmaleć, dzięki czemu wysokość raty zostanie zredukowana. Musimy mieć również świadomość, że w przy stałym oprocentowaniu kredytu bank bierze na siebie ryzyko związane ze zmianą stóp procentowych. Dlatego też kredyt z oprocentowaniem stałym zawsze będzie droższy niż kredyt z oprocentowaniem zmiennym. Jaka to będzie różnica? Wszystko zależy od konkretnej oferty i rodzaju produktu, ale spokojnie może spodziewać się marży o ok. 1 % wyższej w oprocentowaniu stałym.
W tym miejscu warto również zaznaczyć, że oprocentowanie zarówno stałe czy zmienne nie może przekraczać maksymalnego poziomu oprocentowania wyznaczonego przepisami kodeksu cywilnego.
O ile może nam wzrosnąć rata, czyli jak liczyć ryzyko?
RPP ostatnio co miesiąc podwyższa stopę referencyjną. W obliczu tak bardzo zmiennej stopy procentowej rata kredytu stale drożeje. Stopa referencyjna z 6 maja 2022 roku wyniosła 5,25% i jest o 0,75% wyższa od stopy referencyjnej z 7 kwietnia 2022 roku, która wówczas wynosiła 4,5%. Zobaczmy na przykładzie jak ta zmiana wpłynęła na wysokość zobowiązania:
Saldo zadłużenia: 100 000 PLN
Zmiana stopy procentowej: +0,75%
100 000 PLN * 0,75% = 750 PLN
Oprocentowanie jest podawane w skali roku, dlatego musimy 750 PLN/12 miesięcy = 62,5 PLN
Wynik: rata miesięczna w miesiącu, w którym saldo zadłużenia wyniosło 100 000 PLN będzie wyższa o 62,5 PLN w związku z podwyżką stopy procentowej o 0,75%.
Zauważmy, że w okresie od 30 maja 2020 roku do 6 października 2021 roku stopa referencyjna ciągle wynosiła 0,1%. W związku z tym, że w tym czasie w Polsce cieszyliśmy stałą stopą procentową wysokość raty kredytu nie rosła. Był to okres poczucia stabilizacji finansowej wśród kredytobiorców.
Dodano:
Czy ten artykuł był pomocny?
Ocena / gł.Artykuły powiązane
W 2021 masz szanse na tani kredyt gotówkowy. Zobacz, jak zmieniło się oprocentowanie kredytów w popularnych bankach.
Jak wszyscy zauważyliśmy w ostatnim czasie wiele się zmieniło. Zmiany są widoczne gołym okiem w każdej dziedzinie życia. Na rynku finansowym też zaszyły znaczne zmiany. Jedną z większych zmian dla polskiej bankowości była trzykrotna zmiana stóp procentowych, która miała miejsce w pierwszej połowie 2(...)
Czytaj więcej
Oprocentowanie kredytu – co warto wiedzieć?
Klienci są coraz bardziej świadomi sposobu działania produktów finansowych. Korzystają z pożyczek kredytów gotówkach czy kredytów hipotecznych. Jako klienci zwracamy uwagę na bezpieczeństwo i wygodę. Wybór między kredytem ze stałym oprocentowaniem a zmiennym, nie jest tak oczywisty jak to było do ni(...)
Czytaj więcej
Ostatnie filmy
