Wakacje kredytowe i wpływ na raport BIK

Opublikowano: 30 Lip 2022 Agnieszka Kłak 10 min. czytania

Kategoria: Poradnik Kredytowy

Jak działają wakacje kredytowe?

Wakacje kredytowe to nic innego jak okresowe zawieszenie spłaty na przykład kredytu hipotecznego. Jeżeli umowa kredytowa, zawarta między klientem a bankiem uwzględnia karencję w spłacie kredytu, to wówczas kredytobiorca, jeśli spełni zawarte w umowie warunki może skorzystać z odroczenia spłaty rat kredytów. Zazwyczaj dotyczy to 3-6 rat. Oznacza to, że łącznie przez trzy miesiące (albo sześć miesięcy) klient nie będzie spłacał rat kapitałowych i odsetkowych, natomiast okres kredytowania wydłuży mu się o 3 miesiące.

Przykładowo, jeśli skorzystam z wakacji kredytowych w październiku, listopadzie i grudniu 2022 roku, a ostateczny termin spłaty kredytu przypada na wrzesień 2030 roku, to wówczas termin ten przesunie się na grudzień 2030 roku. Co bardzo ważne to fakt, że wakacje kredytowe nie anulują obowiązku spłacenia rat, które zostaną zawieszone.

Wakacje kredytowe dla kredytobiorców mogą obowiązywać także dla kredytów gotówkowych. Należy jednak tutaj rozróżnić dwa typy wakacji kredytowych:

• ustawowe wakacje kredytowe - obowiązujące tylko posiadaczy kredytów hipotecznych na mocy ustawy z 7 lipca 2022 r., 
• regulaminowe wakacje kredytowe - dotyczące tych posiadaczy kredytów, którym bank na mocy zapisów w umowie daje możliwość zawieszenia spłaty raty; może to dotyczyć zarówno kredytów hipotecznych, jak i kredytów gotówkowych. 

Raport BIK a wakacje kredytowe

Oficjalne stanowisko BIK w tej sprawie jest takie, że wprawdzie informacja o tym, że kredytobiorca przebywał na wakacjach kredytowych zostanie umieszczona w raporcie, niemniej nie będzie to miało negatywnego wpływu na historię kredytową. Dobra historia kredytowa pozwala nam zaciągnąć kolejne zobowiązania, a negatywna znacznie to utrudnia. Czy zatem można wyprowadzić z tego wniosek, że wakacje kredytowe nie wpłyną negatywnie na zdolność kredytową klienta? Niekoniecznie. Wszystko bowiem zależy od tego, jaką politykę przyjmie dany bank znajdujący się w określonych warunkach gospodarczych – a te aktualnie są bardzo niekorzystne dla rynku finansowego.

BIK ma doświadczenie w oznaczaniu w swojej bazie odroczeń (zawieszenia) spłaty rat w wyniku oferowanych przez banki moratoriów kredytowych oraz wakacji ustawowych w związku z pandemią COVID-19. Wówczas każdy kredyt objęty 'wakacjami' był oznaczany w specjalnym polu. Także po zakończeniu wakacji uzupełniane było specjalne pole o przejściu danego kredytu w tryb regularnej spłaty. 

Podobnie, jak przy wakacjach kredytowych umownych i ustawowych wprowadzanych w związku z COVID, tak i teraz fakt skorzystania przez klienta z wakacji kredytowych nie niesie negatywnego wpływu na scoring BIK.

Wyjaśnia przedstawicielka BIK, Aleksandra Stankiewicz-Billewicz. 

Czy wakacje kredytowe mają wpływ na scoring?

Pozostaje jeszcze kwestia wpływu wakacji kredytowych na scoring. Jest to sposób ustalania poziomu zdolności kredytowej klienta, która ostatecznie będzie wyrażona punktami. Dzięki temu scoring daje bankowi możliwość wymiernej oceny zdolności kredytowej. Wakacje kredytowe pozostaną bez wpływu na wynik scoringu, jednakże – jak już zdążyliśmy wspomnieć – bank może żywić obawy co do tego, czy klient, który odroczył spłatę kredytu nie ma skłonności do popadania w kłopoty finansowe.

Wakacje kredytowe a podejście banku

Załóżmy, że już spłaciliśmy jedno zobowiązanie i chcemy zaciągnąć kolejne. Jak bank będzie do tego podchodził, jeśli wcześniej skorzystaliśmy z wakacji kredytowych? Otóż możliwy jest taki scenariusz, w którym bank będzie skłonny zaproponować nam droższy kredyt. Wynika to z tego, że bank może obawiać się o wypłacalność klienta. Skoro bowiem już wcześniej byliśmy na wakacjach kredytowych, to mogło to świadczyć o naszych problemach z płynnością finansową. Warto też odnotować fakt, że obecnie banki obawiają się o swoje wyniki finansowe w związku z uprawomocnieniem się przepisów o tzw. tarczy antykryzysowej.

Ustawowe wakacje kredytowe to już fakt!

Dnia 29 lipca 2022 roku weszły w życie przepisy Ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy. Już tego dnia osoby zainteresowane będą mogły składać wnioski o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych. Każdy bank będzie miał obowiązek udzielenia tego rodzaju karencji, jeśli wnioskujący spełnia warunki, określone w ustawie.

Jak to będzie wyglądało w praktyce? Otóż w w ramach ustawowych wakacji kredytowych można łącznie odroczyć spłatę 8 rat. Odbywać się to będzie na dwa sposoby, a raty będą rozłożone w roku 2022 oraz 2023. Wyglądać to będzie następująco:

• 2 raty od 1 sierpnia do 30 września 2022 roku – odroczyć można 1 ratę w sierpniu i 1 ratę we wrześniu,
• 2 raty od 1 października do 31 grudnia 2022 roku – odroczyć można 1 ratę w październiku albo listopadzie albo grudniu oraz 1 ratę w październiku albo listopadzie albo grudniu,
• 4 raty od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku – odroczyć można 1 ratę na każdy kwartał.

Ustawa określa także warunki, dotyczące korzystania z nowych wakacji kredytowych:

• odroczenie rat dotyczy tylko jednego kredytu hipotecznego,
• celem kredytu było zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych,
• umowa kredytowa została zawarta przed 1 lipca 2022 roku,
• okres kredytowania przypada po 6 miesiącach od dnia 1 lipca 2022 rok,
• nie ma kryterium dochodowego – z wakacji kredytowych może skorzystać każdy kredytobiorca, bez względu na to, ile zarabia,
• kredyt został zaciągnięty w złotówkach – ustawowe wakacje kredytowe nie obowiązują w przypadku kredytów zaciągniętych w innych walutach, indeksowanych i denominowanych.

Jak w praktyce wygląda kwestia wyżej wymienionych terminów? Załóżmy, że zaciągnęliśmy zobowiązanie 1 czerwca 2022 roku, a spłacimy je 1 lipca 2042 roku. Spełniliśmy oba warunki: kredyt został zaciągnięty przed 1 lipca, a termin spłaty przypada na 20 lat od tej daty. Dzięki temu możemy skorzystać z wakacji kredytowych.

Natomiast jeśli zaciągnęliśmy zobowiązanie 1 czerwca 2002 roku, a spłacimy je 1 października 2022 roku to wówczas nie możemy skorzystać z ustawowych wakacji kredytowych. Wprawdzie spełniliśmy warunek dotyczący daty udzielenia kredytu hipotecznego, ale nie spełniliśmy warunku ostatecznej spłaty kredytu po upływie 6 miesięcy od lipca 2022 roku.

Wakacje kredytowe mogą zaszkodzić klientom? 

Pomimo tego, że wakacje kredytowe mogą pomóc nam poprawić kondycję naszych domowych finansów, to jednak w dłuższej perspektywie czasowej może się odbić na klientach, którzy nie sa posiadaczami kredytów hipotecznych. Bardzo ważna jest tutaj kwestia kosztów wprowadzenia wakacji kredytowych drogą ustawową oraz kosztów, jakie poniosą banki wobec dodatkowego finansowania Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Związek Banków Polskich podaje, szacunkowa starta banków w związku z wprowadzeniem tarczy antykryzysowej może wynieść nawet 30 miliardów złotych. Prezes Związku Banków Polskich powiedział, że ponadto, w wyniku rządowych rozwiązań spadnie oprocentowanie depozytów, a banki mogą przez długi czas odmawiać klientom udzielenia finansowania.

Wakacje kredytowa a kolejne zobowiązania

Czy jeśli ktoś przybywa na wakacjach kredytowych to może zaciągnąć kolejne zobowiązanie? Zawsze przecież może pojawić się nagła potrzeba finansowa. Teoretycznie istnieje możliwość zaciągnięcia kolejnego zobowiązania, np. kredytu gotówkowego w trakcie wakacji kredytowych. Oczywiście, zawsze musimy posiadać odpowiednią zdolność kredytową. Jednakże nie jest to takie pewne w przypadku ustawowych wakacji kredytowych. Może okazać się, że wówczas banki nie będą chętne do udzielania zobowiązań.

Tagi: bikraport bikscoring

Dodano: 12.07.2022