Fundusz Pomocowy dla sektora bankowego

Opublikowano: 24 Cze 2022 Agnieszka Kłak 8 min. czytania

Kategoria: Słownik pojęć finansowych

Kryzys w sektorze bankowym

Czy możemy dziś mówić o kryzysie w sektorze bankowym? Kredyty są produktem, który przynosi spore zyski bankom - szczególnie w dobie wysokich stóp procentowych. Jednakże w ostatnich miesiącach możemy zauważyć niepokojące zjawisko, które pojawiło się w szczegóności na rynku kredytów hipotecznych. Coraz większa inflacja spowodowała, że Rada Polityki Pieniężnej sukcesywnie podnosi stopy procentowe NBP, w tym stopę referncyjną. Wskaźnik WIBOR rośnie, a co za tym idzie raty kredytu zdrożały w sposób znaczący. Pociągnęło to za sobą taki skutek, że banki obserwują teraz spadek zainteresowania produktami finansowymi ze strony potencjalnych kredytobiorców. Dodatkowo banki obawiają się pogorszenia portfeli kredytowych aktualnych klientów dla kredytów gotówkowych i oczywiście kredytów hipotecznych. Ciągle sektor boryka się także z problemem tzw. frankowiczów. 

Zdolność kredytowa Polaków również spadła. To powoduje, że nawet ci, którzy byliby zdecydowani zaciągnąć zobowiązanie (nawet mimo wysokich rat) często nie mogą tego uczynić. Banki próbują sobie z tym radzić obniżając marże czy prowizje. Jednakże to może okazać się niewystarczające. Można prognozować, że nadchodzące miesiące mogą się okazać tragiczne w skutkach dla zysków sektora banków komercyjnych.

Pomysł na Fundusz Pomocowy

25 kwietnia 2022 roku w poniedziałek premier Mateusz Morawiecki przemawiał na Europejskim Kongresie Gospodarczym. Według tego, co powiedział premier ma powstać Fundusz Umacniający Odporność Sektora Bankowego. Fundusz ten ma stanowić jeden z elementów tarczy antykryzysowej. Chodzi tu przede wszystkim o osiągnięcie stabilizacji na rynku finansowym. Kryzys, o którym już zdążyliśmy wspomnieć jest pogłębiany m.in. przez przedłużającą się wojnę na Ukrainie. Pomimo tego, że w Katowicach premier Mateusz Morawiecki mówił o konkretnych rozwiązaniach pomocowych, to jednak należy zauważyć, że inflacja znacząco wzrosła jeszcze przed dniem wybuchu wojny, czyli przed 24 lutego 2022 roku. Nie sposób zatem nie odnieść wrażenia, że za znaczną część rosnącej inflacji odpowiada rząd PiS.

Premier na Europejskim Kongresie Gospodarczym poinformował ponadto, że to właśnie banki komercyjne będą z własnych środków finansowych zasilały Fundusz Pomocowy. Wywołało to różne opinie. Osoby liczące na pomoc rządu z całą pewnością ucieszyły się na te informacje, natomiast banki, dowiedziawszy się o tym, że zostaną obciążone dodatkowymi kosztami niekoniecznie musiały podejść do tej sprawy z optymistycznym nastawieniem.

Na czym będzie polegał Fundusz Pomocowy dla sektora bankowego?

Oto najważniejsze założenia Funduszu Umacniającego Odporność Sektora Bankowego w Polsce:

• 3,5 mld złotych – tyle ma wynosić docelowa wartość środków, zgromadzonych na Funduszu,
• finansowanie z sektora banków komercyjnych – wspomnienie 3,5 mld złotych ma pochodzić tylko z zysków banków komercyjnych,
• pomoc dla banków – w razie, gdyby któryś z banków komercyjnych popadł w poważne trudności finansowe – np. groziłoby bankructwo – to wówczas środki z Funduszu mają pomóc takiemu bankowi w ratowaniu jego sytuacji finansowej,
• wpływ na zyski banków – jeżeli Fundusz Pomocowy zostanie wprowadzony, to w pierwszym roku będzie miał znaczny wpływ na zyski banków, a w następnych latach coraz mniejszy.

Działanie Funduszu Pomocowego może być różnie interpretowane. Skoro bowiem dotyczy to sektora bankowego i stworzony ma być ze środków banków komercyjnych, to wówczas można podejrzewać, że tylko banki komercyjne będą objęte wspomnianym Funduszem. Ale, jeżeli jakiś konkretny bank spółdzielczy lub SKOK będzie miał trudności finansowe, to wsparcie dla tego banku nie będzie realizowane z utowrzonego Funduszu.

Od kiedy będzie działał Fundusz Pomocowy?

Niestety, podczas wspomnianego już Europejskiego Kongresu Gospodarczego nie dowiedzieliśmy się, kiedy konkretnie powstanie Fundusz Umacniający Odporność Sektora Bankowego. Od tego czasu minęły dwa miesiące i wciąż brakuje jednoznacznej informacji. Tak więc póki co można na ten temat jedynie spekulować. Najprawdopodobniej stanie się to w 2023 roku, kiedy to w życie wejdzie cały pakiet pomocowy dla kredytobiorców.

Jakie skutki wywoła Fundusz Pomocowy?

Skoro Fundusz Pomocowy dla sektora bankowego wart 3,5 mld złotych ma być swoistym buforem bezpieczeństwa, to jego finansowanie przez banki może wywołać określone skutki. Jak łatwo się domyślić, skoro banki będą dodatkowo obciążone finansowo, to może to poskutkować ponownym wzrostem rat kredytu. Jednakże finansowanie Funduszu Pomocowego to nie jedyne obciążenia finansowe kredytodawców. Na rzecz większego Funduszu Wsparcia Kredytobiorców banki będą musiały przekazać dodatkowe kwoty, odpowiednio:

• 1,4 mld złotych – w 2022 roku,
• 2 mld złotych – w 2023 roku,
• do 5 mld złotych – docelowo.

Fundusz Pomocowy to nie jedyne rozwiązanie

Fundusz Pomocowy to tylko jeden z elementów tarczy antykryzysowej, której wprowadzenie zapowiedział szef rządu. Wspomnieliśmy już o tym, że FWK się zwiększy. Co jeszcze ma ulec zmianie? Wiemy, że dla tych kredytobiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji w związku z rosnącymi ratami uruchomione zostaną wakacje kredytowe 2022 i 2023. Proponowane jest również zastąpienie wskaźnika WIBOR stawką POLONIA, która wywodzi się z rynku międzybankowego depozytów overnight.

Jak wobec tego wszystkiego maluje się przyszłość aktualnych oraz przyszłych kredytobiorców? Otóż zastąpienie wskaźnika WIBOR innym, niższym wskaźnikiem faktycznie daje szansę na obniżenie się rat kredytów. Z kolei większe obciążenia finansowe, nałożone na banki mogą znowu te raty podnieść. Dużo też zależy od tego czy inflacja będzie dalej rosła, a jeżeli tak, to w jakim tempie.

Tagi: fundusz wsparcia kredytobiorcówwakacje kredytowewiborsektor bankowy

Zaktualizowano: 24.06.2022

Dodano: 01.06.2022