Potencjalni kredytobiorcy poszukują na rynku najczęściej kredytów gotówkowych, hipotecznych czy konsolidacyjnych. W zależności od ich sytuacji zawodowej będą zainteresowani ofertami dla klientów indywidualnych albo dla firm. Dużo też zależy do tego, czy chcą uzyskać finansowanie na dowolny cel, czy też zaciągnąć zobowiązanie celowe – np. na zakup nieruchomości. A jak to jest w przypadku kredytu lombardowego?
Z tego artykułu dowiesz się:
Spis treści
Kredyt lombardowy jest krótkoterminowym zobowiązaniem, które jest udzielane przez bank centralny oraz przez banki komercyjne pod zastaw ruchomości. Okres kredytowania wynosić może od tygodnia do nawet roku. Oprocentowanie kredytu lombardowego ustalane jest na podstawie wysokości stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego. W praktyce wygląda to tak, że kredytobiorca daje daną ruchomość pod zastaw dla kredytodawcy, natomiast kredytodawca na określony czas finansuje kredytobiorcę wartością pieniężną adekwatną do wartości zastawionej ruchomości.
Zauważmy, że ten rodzaj zobowiązania różni się w swej definicji od standardowych produktów finansowych, takich jak kredyt gotówkowy czy kredyt hipoteczny. W przypadku tych pierwszych mamy do czynienia z finansowaniem na dowolny cel bez zabezpieczenia, natomiast w przypadku kredytów z hipoteką najistotniejszym przedmiotem jest nieruchomość. Przy obu tych produktach okres kredytowania może być znacznie dłuższy niż w przypadku kredytów lombardowych. Mimo to możemy zaliczyć kredyt lombardowy do grupy produktów finansowych, jakimi są kredyty z zabezpieczeniem.
Wśród ruchomości, które będą oddane pod zastaw w ramach kredytu lombardowego można wyróżnić:
Nas najbardziej będzie interesować ten ostatni rodzaj ruchomości. Warto wiedzieć, że papiery wartościowe są kluczowe, jeżeli chodzi o rodzaj zabezpieczenia tego rodzaju kredytów.
Wszystkie kwestie dotyczące kredytu bankowego – kto finansuje, jakie są zasady udzielania zobowiązania i spłaty kredytu, kwestie dotyczące umowy kredytowej itd. - określa Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe – i najczęściej również kredyt lombardowy wywodzi się od tej prawnej definicji. Natomiast szczegóły już samego kredytu lombardowego określa Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Według przepisów tej ustawy jest to rodzaj kredytu refinansowego.
NOTKA PRAWNA
Jeżeli chcemy używać ściśle prawniczego języka, pozostając tym samym przy dokładnej definicji kredytu lombardowego, to musimy przytoczyć treść ust. 4 art. 42 Ustawy o Narodowym Banku Polskim, która głosi, że kredyt lombardowy:
...może być udzielony (…) pod zastaw papierów wartościowych – do wysokości równej określonej części nominalnej wartości tych papierów…
Kredyty lombardowe udzielane są tylko i wyłącznie podmiotom gospodarczym. Nie ma takiej możliwości – a tym samy brakuje takich ofert na rynku finansowym – aby kredyt ten został udzielony klientowi indywidualnemu. Kredytobiorcą może być więc klient, który:
Musimy w tym miejscu podkreślić, że spośród podmiotów gospodarczych szczególnym rodzajem klientów będą banki.
Musimy tutaj wyróżnić dwa niuanse. Po pierwsze kredyt lombardowy może zostać udzielony firmom przez banki komercyjne. Wówczas czas kredytowania wynosi zazwyczaj od kilku tygodni do 1 roku. Po drugie: szczególną formą kredytu lombardowego jest kredyt lombardowy NBP. Ten kredyt lombardowy udzielany jest bankom komercyjnym. Tutaj czas kredytowania wynosi od 1 tygodnia do 3 miesięcy.
Warto też wspomnieć o tym, że przypadku kredytu lombardowego NBP zobowiązanie to udzielane jest najczęściej w dwóch celach. Jednym z nich jest uzupełnienie zapasów finansowych danego banku komercyjnego. Natomiast drugi cel to finansowanie planu naprawy banku.
Można by pomyśleć, że skoro w nazwie zobowiązania widnieje epitet „lombardowy”, to być może będzie to samo, co w przypadku pożyczek uzyskiwanych w lombardzie. Wprawdzie w obu przypadkach mamy do czynienia z pożyczaniem pieniędzy pod zastaw, ale jest tu kilka podstawowych różnic:
Oczywiście, z lombardów mogą skorzystać klienci indywidualni. Jak już zdążyliśmy sobie wspomnieć, w przypadku kredytu lombardowego klientami będą tylko podmioty gospodarcze.
Wspominaliśmy o tym, że wartość kwoty pozyskanej w ramach kredytu lombardowego będzie zależna od wartości ruchomości. Zanim jednak będziemy mogli ustalić, ile otrzymamy pieniędzy z tytułu udzielenia zobowiązania, to musimy przejść przez proces, na który składają się:
Czyli, przykładowo, jeśli nasz papier wartościowy został wyceniony na 50 000 zł, to wówczas nie otrzymamy więcej niż 80%, czyli 40 000 zł. Jednakże w praktyce banki ustalają maksymalną kwotę kredytu lombardowego na niższym poziomie – zazwyczaj 50-75%. Możemy się zatem spodziewać, że jeśli zastawimy papier wartościowy wyceniony na 50 000 zł, to możemy otrzymać tylko 25 000 zł.
Wśród stóp procentowych NBP, ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej wyróżniamy m.in. stopę lombardową. To właśnie od tego wskaźnika zależy, jak wysoko będzie oprocentowany kredyt lombardowy. Obecnie stopa lombardowa wynosi 7,25%, co sprawia, że oprocentowanie tego rodzaju zobowiązań jest dość duże.
Przypominamy, że stopa lombardowa (podobnie zresztą jak inne stopy procentowe NBP) nie zawsze była tak wysoka. Rada Polityki Pieniężnej podwyższała sukcesywnie stopy od października 2021 roku, a wtedy stopa lombardowa wzrosła z 0,5% do 1%. Tak więc wzrost jest bardzo znaczny.
Brak spłaty kredytu w terminie zawsze niesie ze sobą przykre konsekwencje dla dłużnika. W przypadku bardzo dużej części zobowiązań może się to skończyć nawet egzekucją komorniczą. Natomiast jeśli chodzi o kredyt lombardowy, to sytuacja wygląda tu nieco inaczej. W przypadku nieterminowej spłaty zobowiązania bank ma prawo sprzedać ruchomość, która znalazła się pod zastaw.
Jeżeli jesteś przedsiębiorcą, który posiada papiery wartościowe, to w pewnych okolicznościach kredyt lombardowy będzie dla Ciebie idealnym rozwiązaniem. Mowa tu na przykład o takiej sytuacji, w której potrzebujesz szybkiego sfinansowania inwestycji bardzo ważnej dla Twojej firmy. Jednocześnie nie chcesz sprzedawać papierów wartościowych. Wówczas warto rozważyć zaciągnięcie kredytu lombardowego.
Pamiętaj jednak, że jest to zobowiązanie z krótkim terminem płatności. Jeżeli istnieje ryzyko niewypłacalności Twojego przedsiębiorstwa bądź nie masz pewności, że środki z kredytu starczą na sfinansowanie inwestycji, to zawsze lepiej się wstrzymać i rozważyć inne opcje – np. kredyt firmowy.
Dodano: